De moedermaatschappij van het Brits-Nederlandse olieconcern Shell is niet verantwoordelijk voor olielekkages in Nigeria in 2006 en 2007. Wel moet de tak van Shell in Nigeria een schadevergoeding betalen aan een boer vanwege nalatig optreden bij een olielekkage. Dat heeft de rechtbank van Den Haag bepaald in een zaak die door 4 Nigeriaanse boeren samen met milieudefensie is aangespannen. Milieudefensie gaat tegen de uitspraak in beroep.

Doordat enkele gedupeerden van olielekkages in Nigeria niet in eigen land naar de rechter kunnen stappen, werd moedermaatschappij Shell in Nederland voor de rechter gedaagd.

Sabotage

De rechter in Den Haag heeft nu bepaald dat een van de boeren recht heeft op een schadevergoeding. Shell Nigeria had in dat geval veel sneller moeten optreden toen er sabotage aan een van de pijpleidingen was geconstateerd. In alle andere gevallen van sabotage aan pijpleidingen werd Shell vrijgepleit. Hier is volgens de rechter sprake van overmacht en zijn alle verdere vorderingen afgewezen.

De rechter stelt vast dat de vier olielekkages niet het gevolg zijn van gebrekkig onderhoud door Shell, maar van sabotage. “Op grond van het toepasselijke Nigeriaans recht is een oliemaatschappij in beginsel niet aansprakelijk voor olielekkages door sabotage. Om die hoofdreden zijn alle vorderingen in vier van de vijf rechtszaken afgewezen.”

Schadevergoeding

Dat er in de andere zaak, over twee olielekkages bij het dorp Ikot Ada Udo, wel een schadevergoeding moet komen, komt omdat Shell Nigeria in dat specifieke geval een “zorgplicht heeft geschonden” en “bijzondere nalatigheid moet worden verweten”. “Bij dat dorp was op zeer eenvoudige wijze sabotage gepleegd in 2006 en 2007, door met een Engelse sleutel bovengrondse afsluiters van een, door Shell Nigeria verlaten olieput open te draaien. Shell Nigeria had die sabotage eenvoudig kunnen en moeten voorkomen door vóór 2006 al een betonplug te plaatsen, die zij pas in 2010 tijdens de lopende rechtszaak heeft geplaatst”, aldus de rechter.

Shell zegt in een reactie blij te zijn met het vonnis. De schadevergoeding wordt nu in een aparte procedure nader bepaald.