De regering wil vóór de zomer met maatregelen komen tegen Adblue-fraude. Dat schrijft staatssecretaris Sharon Dijksma in een reactie op Kamervragen van D66. Vorige maand werd duidelijk dat transporteurs in Nederland kastjes kunnen kopen om op een illegale manier het Adblue-gebruik van hun voertuigen te verminderen. Daar wil de bewindsvrouw zo snel mogelijk een einde aan maken. Hoe groot de omvang van de fraude precies is, is niet bekend. Wel is duidelijk dat de tankstationbranche door het gesjoemel vermoedelijk tienduizenden euro’s per jaar omzet misloopt, mogelijk zelfs nóg meer.

Veel transporteurs tanken Adblue. Daarmee verlagen ze de schadelijke uitstoot van hun voertuigen. Het televisieprogramma Undercover in Nederland toonde vorige maand dat in ons land kastjes beschikbaar zijn, waarmee het Adblue-verbruik van een truck kan worden uitgeschakeld.

Mogelijk maken ook andere voertuigen gebruik van de kastjes, bijvoorbeeld shovels en ander bouwmaterieel. Chauffeurs die deze apparatuur in hun voertuigen hebben aangebracht en ingeschakeld, kunnen fors besparen op hun tankkosten. Echter, ze voldoen hierdoor niet meer aan diverse milieuvoorschriften.

Verboden

Het eerdergenoemde tv-programma probeerde bij zes aanbieders deze kastjes te kopen en dat lukte in alle gevallen. Bedrijven die de apparatuur verkopen, registreren dit verdekt in hun belastingaangifte, bijvoorbeeld onder de post ‘onderhoud en werkzaamheden’. Het verkopen en bezitten is niet verboden, maar het gebruik ervan wel.

Het gebruik is niet zonder risico. Bedrijven die de apparatuur in hun voertuigen hebben aangebracht en ingeschakeld, riskeren een boete die kan oplopen tot twintigduizend euro. Het kan zelfs leiden tot een gevangenisstraf van maximaal twee jaar. Hoeveel vrachtauto’s voorzien zijn van deze kastjes is onduidelijk. “De schaalgrootte van deze praktijken is niet bekend, maar het is zeer aannemelijk dat het ook in Nederland gebeurt”, schrijft de staatssecretaris.

Maatregelen

Omdat de omvang van de fraude moeilijk te achterhalen is, richt Dijksma zich vooral op maatregelen die het gesjoemel tegengaan. Een verbod op het verkopen van kastjes is daarbij een serieuze optie. De bewindsvrouw is hiervoor in overleg met diverse organisaties uit de transportsector, zoals TLN en Evofenedex. Ook wil ze achterhalen wie de bewuste kastjes fabriceert.

Het probleem beperkt zich niet tot Nederland. Transporteurs in andere landen, onder meer in Oost-Europa, zouden zich er ook schuldig aan maken. Daarom wil de staatssecretaris het gesjoemel ook aankaarten in internationaal verband, bijvoorbeeld bij de Europese Commissie.

Onderzoek

Tegelijkertijd bekijkt onder meer onderzoeksbureau TNO de mogelijkheden om gebruik van de apparatuur te meten. De identificatie van voertuigen waarvan de Adblue-systemen zijn gemanipuleerd, kan namelijk alleen plaatsvinden wanneer deze voertuigen tijdens gebruik op de weg worden gecontroleerd. De resultaten van het onderzoek worden vóór de zomer naar de Tweede Kamer gestuurd.

Adblue wordt vooral gebruikt door het zware wegtransport. Echter, er komen ook steeds meer personenauto’s op de markt die deze toevoeging gebruiken. In hoeverre deze groep autobezitters ook sjoemelapparatuur koopt, is niet bekend. Het onderzoek en de mogelijke maatregelen richten zich vooral op trucks.