VSK: ‘Maatregelen tegen roken irrationeel en betuttelend’
De maatregelen die in het Nationaal Preventieakkoord staan om roken te ontmoedigen zijn volgens de Vereniging Nederlandse Sigaretten- en Kerftabakfabrikanten (VSK) irrationeel en betuttelend. Ze dragen volgens de brancheorganisatie niet bij aan de doelstelling om roken te ontmoedigen.
De Rijksoverheid wil vanaf 1 april 2020 de accijns op tabak verhogen, zodat een pakje met twintig stuks in 2020 1 euro duurder wordt. Ook mogen sigaretten en shag vanaf 2020 niet meer zichtbaar zijn bij verkooppunten, waaronder tankstations. Alle verpakkingen krijgen dezelfde donkergroen-bruine kleur. Roken bij speeltuinen, sportverenigingen en zorginstellingen wordt vanaf 2025 bovendien verboden.
Jan Hein Sträter, directeur van VSK, stelt dat niet duidelijk is wat de opstellers van het hoofdstuk over tabak met het akkoord hebben beoogd. “Je kunt je afvragen of ze het beste voor hebben met de rokers, of dat hier andere rekeningen worden vereffend. Immers, de maatregelen die voorliggen schieten hun doel voorbij en zijn niet bewezen effectief. Terwijl in het Regeerakkoord nou juist staat dat maatregelen op het gebied van preventie bewezen effectief moeten zijn voor ze mogen worden ingevoerd.”
Effect neutrale verpakkingen
Volgens de VSK blijkt dat neutrale verpakkingen niet werken. In Australië is de historische daling van het aantal rokers voor het eerst in meer dan twee decennia zelfs tot een halt gekomen nadat neutrale verpakkingen in 2012 werden ingevoerd, aldus Sträter. “Sterker nog, de meest recente data van de Zuid-Australische overheid tonen aan dat in 2017 het aantal rokers zelfs met 1.6% is gestegen naar 16.5% ten opzichte van 2016. Daarbij komt dat de maatregel een feest voor criminelen is gebleken. De illegale handel is er na 2012 met maar liefst 30% naar een recordhoogte gestegen.”
De voorgestelde accijnsverhoging in 2020, die zou moeten leiden tot een verhoging van de verkoopprijs van een pakje sigaretten van 1 euro, druist volgens de brancheorganisatie in tegen de wettelijke afspraken die hierover zijn gemaakt. “In het huidige Regeerakkoord is vastgesteld dat de accijnzen in de periode 2018 – 2021 geleidelijk worden verhoogd. Door in 2020 een schoksgewijze accijnsverhoging door te voeren wordt geen rekening gehouden met de gedragseffecten van de consument.”
Het feit dat de tabaksfabrikanten niet deel mochten nemen aan de onderhandelingen is volgens Sträter een gemiste kans. “In dat opzicht heeft het akkoord alle kenmerken van een dictaat. Temeer daar het voorkomen van jeugdroken volgens de opstellers de hoogste prioriteit heeft. Juist tabaksproducenten hebben inmiddels in binnen- en buitenland veel kennis opgedaan over het implementeren van effectieve maatregelen op dat gebied. Maatregelen die wél werken.”
Rookvrije generatie
In 2040 moet er sprake zijn van een rookvrije generatie, stelt staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Paul Blokhuis. “Dat is de ambitie op het thema roken, en betekent dat we de samenleving zo inrichten dat kinderen niet meer verleid worden om te beginnen met roken en niet blootstaan aan meeroken. De doelstellingen voor 2020 richten zich op het aantal zwangeren dat rookt (van 9% naar minder dan 5%), het aantal volwassen rokers (van 23% naar minstens 19%) en het aantal jongeren dat start met roken (van 75 per dag naar minder dan 40 per dag).”
Lees ook:
