De overheid heeft een accijnsverslaving als het gaat om autobrandstof aan de pomp. De verslaving werkt averechts en jaagt de automobilist de grens over en de grenspomphouder het faillissement in. Rekening rijden is volgens Erik de Vries van de NOVE de oplossing. Lees hieronder zijn column.

‘Sinds 1 januari 2013 heeft Nederland weer een eerste plek veroverd. Helaas niet voor voetbal of schaatsen, maar voor het hoogste accijnsbedrag op benzine in Europa. Dit laten cijfers zien van de Europese Commissie.

Hieruit blijkt dat we in Nederland inmiddels 75,2 cent accijns per liter benzine betalen. Daarbij is btw nog niet inbegrepen. Als we snel een rekensommetje maken komen we bij een literprijs van € 1,80 op een overheidsaandeel van bijna 60%!

Britten hoogste accijns op diesel

Op de tweede plaats in Europa met een accijns van 72,8 cent staat Italië, op de derde plek het Verenigd Koninkrijk met 69,1 cent. De Britten komen er trouwens sowieso niet goed vanaf want zij behalen de hoogste positie in Europa met hun accijns op diesel, liefst 69,1 cent exact gelijk aan hun accijns op benzine. Nederland steekt daarbij gemiddeld af met een accijns van 44,6 cent. Het kan dus nog erger zou je denken.

Maar goed, die Britten zitten op een eiland. Even bij de buren tanken wordt lastig, behalve dan weer als je in Noord-Ierland woont.

Grensoverschrijdende aankopen

In Nederland is het een fluitje van een cent voor bewoners van de grensstreek om even brandstof te halen in België of Duitsland. En en passant ook nog andere accijnsgoederen zoals alcohol en tabak mee te nemen. Geef die mensen eens ongelijk.

Hoe wrang is het daarom voor tankstationondernemers in de grensstreek als Kamerleden menen op te komen voor het volk door pomphouder te willen verplichten dagelijks brandstofprijzen door te geven? Terwijl meer dan de helft van het geld richting staatskas vloeit en een pomphouder slechts invloed heeft op hooguit de laatste 10 cent van de prijs van een liter brandstof?

Automatische indexatie

Reden dat de accijnzen alsmaar stijgen is de jaarlijkse automatische indexatie. Dit houdt in dat de accijnzen ieder jaar, zonder tussenkomst van de Tweede Kamer, verhoogd worden. Het Ministerie van Financiën stelt autonoom het percentage vast.

Het mag duidelijk zijn dat dit beleid geen stand meer kan houden en wel om 2 redenen: binnen afzienbare termijn zal het brandstofvolume teruglopen in Nederland. Voor 2012 voorspelt NOVE een daling van ruim 2% ten opzichte van 2011. De accijnsinkomsten zullen dus ook teruglopen.

Eerste reactie van de overheid zal zijn om de accijnzen dan maar verder te verhogen. Dat heeft als nadelig effect dat de inflatie verder toeneemt, maar nog belangrijker, dat steeds meer mensen in het buitenland gaan tanken (het buitenland kent namelijk geen automatische indexatie), met als gevolg dat wij de staatskas van Duitsland en België aan het spekken zijn.

Rekening rijden

De overheid moet dus van haar accijnsverslaving af. Dat weggebruikers belast worden voor het gebruik van openbare ruimte op een bepaalde tijd en op een bepaalde plaats lijkt billijk. De oplossing voor het probleem heet rekening rijden. Daarmee kan de overheid weggebruikers prikkelen om op bepaalde tijden wel en op bepaalde tijden liever niet van de weg gebruik te maken. Voordeel is dat er geen miljoenen aan inkomsten naar het buitenland vloeien.

Sterker nog, de buitenlandse weggebruikers wordt keurig om een bijdrage gevraagd en krijgen in ruil een mooie sticker, andere landen gingen ons al voor. Een oplossing die vele voordelen biedt voor de overheid, maar ook voor onze tankstationhouders in de grensstreek die dan (voorlopig) weer even adem kunnen halen.’

Accijnzen top 3 benzine en diesel in Europa:

Bron: Europese Commissie

Erik de Vries

Directeur NOVE