In pompshops heerst over het algemeen een monocultuur. Dat wil zeggen dat veel pomphouders voor hun omzet te zeer afhankelijk zijn van de verkoop van slechts één product (lees: tabak). Levensgevaarlijk, vindt Erik de Vries van NOVE. Hij vreest dat pomphouders die niet vernieuwend denken het uiteindelijk niet zullen redden in een overbezette markt. Lees hieronder zijn column.

Al vaker heb ik aangegeven dat Nederland economisch gezien zeker 25% tankstations te veel heeft. Kijkend naar Landen als Duitsland en de UK hebben de tankstations daar een gemiddelde doorzet richting 4 miljoen liter, in plaats van 3 miljoen in de Nederlandse situatie. En in de UK en Duitsland is er toch nog volop concurrentie en keuze voor de consument. Nederland zou dus afkunnen met 3.000 tankstations maar niemand wil natuurlijk als eerste zijn tankstations sluiten.

Minder brandstof

Een aantal ontwikkelingen zal dit proces evengoed in gang zetten. Zo is er het eerste halfjaar 2012 2,5% minder brandstof verkocht in vergelijking met de eerste jaarhelft van 2011. Dit, terwijl het wagenpark in Nederland is gegroeid. Het effect van zuiniger (vracht)auto’s begint dus zichtbaar te worden. Ook zijn er geluiden dat de consument steeds bewuster een afweging maakt voor een bepaalde rit. Deze trend zal zich alleen maar verder voortzetten.

En dan is er nog die grote afhankelijkheid van veel tankstations van de shop. Een shop runnen en er ook daadwerkelijk geld aan verdienen is nog niet zo makkelijk, dat vraagt om inzet, creativiteit en betrokken medewerkers. En een goede locatie en grootte van het station.

Kansen

Veel tankstationondernemingen maakten daarom de afgelopen 10 jaar de begrijpelijke overstap naar onbemand. Zeker voor stations met een kleinere shop, die niet op de route zaten, een prima oplossing. Voor de tankstations die overblijven biedt dit kansen. Natuurlijk, die onbemande tankstations profileren zich met hun belangrijkste wapen, prijs. Dat zet de marges op brandstoffen onder druk.

Zoals gezegd, een shop exploiteren vraagt aandacht en energie. Er is echter een groot gevaar: veel tankshops in Nederland halen meer dan 50% van hun shopwinst uit tabakswaar. Dit noemt men in de landbouw monocultuur. Terwijl het aantal rokers in Nederland afneemt, tabaksverkoop als zodanig een politiek issue is (zelfs op Europees niveau) en de marges vaak onduidelijk zijn.

3X Shopomzet

Dan heeft het niet veel zin om alleen maar te roepen dat de marges omhoog moeten omdat dat veel eerlijker is. Dan moet je serieus gaan kijken naar andere mogelijkheden die een tankstation biedt. Een pomphouder zei al eerder op TankPro dat sommige collega’s “lui en makkelijk” waren. De tijden voor dergelijke pomphouders zullen snel voorbij zijn. Er is ondernemerschap vereist. Minder de oren laten hangen naar de oliemaatschappij of leverancier, meer naar de eigen logica, ervaring en het hart.

Voorbeelden te over: ik ken een ondernemer uit Nijmegen, op een uitgaande weg richting Duitsland die zich heeft gespecialiseerd in de verkoop van streekproducten. Gaat er in als warme broodjes. Ook is er een ondernemer in het zuiden van het land die de term “Discotanken” heeft uitgevonden. Hij houdt in de gaten wanneer er grote concerten zijn in de buurt en nodigt dan met behulp van social media mensen uit om na afloop van het concert te komen tanken onder de klanken van een live DJ op zijn station. Shopomzet x3!

Pleisterplaats

U kunt ook denken aan koppeling met duurzaamheid: tanken om te sparen voor een ritje in een Fisker Karma bijvoorbeeld. Ja, dat is een elektrische auto. Die moeten ook gewassen en opgeladen worden. En de berijder ervan lust een café latte, niet duurder dan € 2,50 graag (dat kan hoor, kijk maar eens in Londen). Want de functie van pleisterplaats blijft voor het tankstation. Net als het feit dat we ons allemaal zullen blijven verplaatsen. Alleen zullen we het wel wat slimmer aan moeten pakken.

Erik de Vries, NOVE