Een overval is een van de ergste dingen die een tankstationhouder of -medewerker kan overkomen. Daarom geeft het OOTW sinds enkele jaren trainingen rondom overvalpreventie. En hoewel een overval jammer genoeg niet is uit te sluiten, kan de kans wel degelijk worden verkleind. Ook biedt de training richtlijnen over wat wel en niet te doen als een crimineel de inhoud van jouw kassa op zijn vizier heeft.

Het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor Tankstations en Wasbedrijven (OOTW) geeft al enkele jaren trainingen voor personeel en ondernemers in de tankstationbranche. Onlangs mocht het fonds zijn vijfduizendste deelnemer van dit jaar verwelkomen. Het is voor het eerst dat in één jaar tijd vijfduizend leerlingen scholing volgen via OOTW

Overvalpreventie

Een veel gevolgde opleiding is de training Overvalpreventie. Beveiligingsexperts Godfried Hendriks en Jan Willem Vermaat geven tijdens de training tips en adviezen over wat te doen bij een overval en hoe je de kans op een incident zo klein mogelijk maakt.

“Zorg dat je tankstation schoon en overzichtelijk is”, zegt Hendriks. “Dat laat zien dat je goed bezig bent met je station. Onbewust kiest een crimineel sneller voor een rommelig station dan voor een nette en overzichtelijke vestiging.” Uiteraard zijn ook camerasystemen van essentieel belang. Hendriks raadt aan om zowel zichtbare als onzichtbare camera’s te gebruiken.

Afromen

Veel stations romen de kassa al tijdig af. Een belangrijk aspect in de strijd tegen overvallers. Er zou wat Hendriks betreft niet meer dan tweehonderd euro in je kassa moeten zitten. Ook zou een ondernemer kunnen overwegen om elk biljet van vijftig euro of groter meteen af te romen, zoals bij een aantal supermarkten al gebeurt. “En spreek collega’s erop aan als ze stelselmatig te laat afromen.”

Mochten deze en andere maatregelen een overval niet voorkomen en een crimineel heeft het op je gemunt, adviseren beide experts om zo min mogelijk weerstand te bieden, overeenkomstig het bekende RAAK-principe. Rustig blijven, Accepteren, Afgeven van de buit en Kijken als de overvaller weer wegloopt.

Camera

“Let bij dat laatste vooral op kenmerken die een camera niet altijd registreert”, zegt Jan Willem Vermaat. “Denk daarbij aan opvallende juwelen of tatoeages. Ook dialecten en stemgeluid kunnen helpen bij de opsporing en worden vaak niet opgepakt door de camera’s.”

Wat je zeker niet moet doen, is het maken van plotselinge bewegingen. “Nooit doen”, zegt Vermaat. “Je weet niet hoe een overvaller daar op reageert. Praten moet je tot een minimum beperken. Maar vertel het wel als er een collega in het magazijn is of een klant op het toilet zit.”

Overvalknop

Veel tankstations hebben tegenwoordig een overvalknop. Hoewel het misschien verleidelijk is om die te gebruiken bij een overval, is dit toch geen goed idee. De politie is daardoor niet noemenswaardig eerder ter plekke, denkt Vermaat. “Een overval duurt vaak minder dan een minuut. Zo snel is de politie meestal niet bij je tankstation.” Maar als de overvaller ziet dat een medewerker de knop gebruikt, kan hij door het lint gaan.

Naast schade en lichamelijk letsel kan een overval ook zorgen voor psychisch leed. Daarom is er het Schadefonds Geweldsmisdrijven. “Een slachtoffer van een overval mag daar altijd gebruik van maken. Ook als je gezin ellende heeft gehad door een geweldsmisdrijf, kun je hier aanspraak op maken.” Op het fonds kun je met terugwerkende kracht een beroep doen, tot drie jaar.

Tom van Gurp

Lees ook: Overvallen op tankstations nemen drastisch af