Friezen stimuleren om twee weken lang van A naar B en weer terug te reizen, zonder een druppel diesel en benzine te gebruiken. Dat is het idee achter het project Elfwegentocht, dat 1 juli begint. Deelnemers, bedrijven én ideeën om uitstootvrij te reizen, stromen binnen, vertelt projectleider Bouwe de Boer.
Zoân evenement organiseer je niet zomaar eventjes. 2,5 jaar geleden ontstond het idee al. Een club van zoân 125 partijen met een hart voor het milieu, verenigd in Freonen fan Fossylfrij FryslĂąn, wilde het thema duurzame mobiliteit goed op de kaart zetten en benaderde een groep studenten. âVerzin nou eens iets waar alle Friezen bij betrokken worden, zeiden weâ, vertelt projectleider De Boer. âIets dat een positieve bijdrage aan het klimaat levert en iets waar Friezen een trots gevoel van krijgen.â
Elfstedentocht
Het werd de Elfwegentocht, met een knipoog naar de Elfstedentocht. âDie is al in geen 21 jaar geredenâ, zegt De Boer. âDe Friezen hebben daar hun buik behoorlijk vol van.â Van 1 tot en met 14 juli duurt de Elfwegentocht. De bedoeling is zo veel mogelijk mensen overhalen om alles dat wat benzine of diesel gebruikt, te laten staan. Het ministerie, de provincie en de gemeentes dragen bij aan de kosten van de campagne, maar meer dan de helft komt van het bedrijfsleven.
2018 is een goed jaar, vertelt De Boer, werkzaam als energiecoördinator bij de gemeente Leeuwarden, maar nu âuitgeleendâ aan de stichting die het evenement organiseert. Leeuwarden, en eigenlijk de rest van de provincie Friesland, is namelijk culturele hoofdstad dit jaar.
âToen we dat hoorden, dachten we: âdit is het moment. Als je iets wil doen dat er echt toe doet, dan moet het nu.’â Leidde het plan tot de uitverkiezing van Leeuwarden? Zo sterk wil De Boer het niet stellen. âIn het bidbook stonden 41 projecten, waar het onze er een van was. Duurzaamheid speelde overigens in het hele document een grote rol. Maar we hebben zeker een duit in het zakje gedaan, denk ik.â
Adopteren
Ălle vervoersmiddelen mijden die op fossiele brandstof rijden, het lijkt onmogelijk. âToen we met dit plan kwamen, dachten we: dit kan eigenlijk nietâ, erkent De Boer. âMaar we worden door zoveel partijen benaderd, allemaal hebben ze een idee. Dit is natuurlijk zoân absurd project, dat bedrijven het zien als dĂ© kans om hun bedrijf te presenteren.â En zo komt het dat er bijvoorbeeld (elektrische) Teslaâs als taxi gaan rijden, dat bedrijven deelautoâs ter beschikking stellen, of zelfs een heel dorp âadopterenâ. Maar ook dat er vijftig zones komen waar lifters in elektrische autoâs van mede-deelnemers kunnen stappen (te herkennen aan een sticker met âik doe meeâ in het Fries). Het is slechts een greep uit de initiatieven. En vergeet natuurlijk niet het belang van de fiets en de benenwagen.
Artikel gaat verder onder de video.
Zelfs het OV doet mee. Alle driehonderd bussen die in de provincie rijden (minus de dertig in Leeuwarden die al op groengas rijden) tanken twee weken lang âblauwe dieselâ. âBlauwe diesel is een restproduct uit de voedingsindustrie, gemaakt van plantaardige oliĂ«nâ, zegt De Boer. âHet is vele malen beter dan gewone diesel en alle motoren draaien er op. Het is mede door een bedrijf uit Friesland ontwikkeld. Blauwe diesel, wie heeft er ooit van gehoord? Toen wij er over hoorden, was het echt alsof er een groot puzzelstuk op zân plek viel. Zoân 30 procent van het verkeer in Nederland, en dus ook Friesland, rijdt op diesel hĂš. Halverwege april opende het eerste tankstation in Friesland op blauwe diesel, eind deze maand zitten we op twintig. Door de Elfwegentocht ontstaan allerlei nieuwe initiatieven.â
Geen boete
Niet alleen het aantal ideeĂ«n groeit, ook het aantal deelnemers en partijen neemt toe. âZo langzamerhand zwelt het enorm aanâ, zegt De Boer. âHet is nu bijna zover dat het niet prettig meer voelt als je hier niet aan meedoet. We houden niemand tegen, geven geen boete, maar de publieke opinie is wel bijna zo dat het ânot doneâ is om niet mee te doen.â Honderden partijen hebben zich al aangemeld â ze houden het niet eens meer precies bij. Velen van de 640 duizend Friezen hebben hun handtekening al gezet. Wie wel en wie niet meedoet, willen De Boer en zijn collegaâs wel in kaart brengen â een behoorlijk ingewikkelde klus, erkent hij.
Tijdens de Elfwegentocht worden allerlei activiteiten georganiseerd. Zo komen delegaties uit alle provincies vertellen wat zij aan duurzaamheid doen. Ook tekenen de drie Noordelijke provincies en honderd bedrijven 4 juli een convenant dat de komst van duurzame vervoersmiddelen moet versnellen. Ze beloven hierin dat ze voor 2021 een kwart minder fossiele brandstoffen gebruiken in hun wagenpark.
Grootse parade
Het project sluit af met een grootse parade, vertelt De Boer trots. âDe snelweg tussen Drachten en Leeuwarden wordt afgesloten, een stuk van 10 kilometer. De bedoeling is om hier twee wereldrecords te vestigen: de langste stoet elektrische voertuigen en de langste stoet duurzame voertuigen in het algemeen. Elektrische autoâs en motoren rijden mee, en ook duurzame boten â naast de weg ligt namelijk water.â
De Elfwegentocht voelt voor De Boer eigenlijk nu al geslaagd. Maar Ă©Ă©n of eigenlijk twee wensen heeft hij nog wel. âHet is helemaal geslaagd als alle Friezen roepen: âvolgend jaar weerâ. En dat we het dan met nog meer provincies kunnen organiseren. Dit moet als een olievlek uitbreiden over Nederland. Ja Ă©n het zou natuurlijk heel mooi zijn als dit het klimaat zo goed doet, dat we volgend jaar weer een elfstedentocht hebben.â
Lees ook:
