Nederlandse tankstations langs de grens met België en Duitsland hebben fikse verliezen geleden in januari door de accijnsverhogingen. De bedrijven in de grensstreek verkochten 24 procent minder diesel en 27 procent minder lpg dan in januari vorig jaar. De afzet van benzine liep met dertien procent terug, de verkoop van rookwaren met twintig procent Brancheorganisaties Bovag en Nove onderzochten de cijfers van 575 tankstations in het hele land, waarvan honderddertig op een steenworp afstand van de grens.
In heel Nederland werd vorige maand bijna negentig miljoen liter minder benzine, diesel en lpg getankt dan in januari 2013, terwijl het afgelopen maand beduidend zachter weer was dan destijds. Dat vertaalt zich alleen al voor de eerste maand van het jaar in zo’n 45 miljoen euro minder aan accijnsinkomsten voor de schatkist, plus nog eens ongeveer twintig miljoen euro aan BTW.
Gedupeerd
Koos Burgman, algemeen directeur van Bovag, pleit voor het direct terugdraaien van de accijnsverhogingen: “Pomphouders in de grensstreek worden enorm gedupeerd door het Haagse beleid, waarvan de schatkist geen euro wijzer wordt. Sterker nog: de staatskas mist nu al tientallen miljoenen. Ook andere detailhandelaren in het grensgebied staan ernstig onder druk, waardoor de werkgelegenheid en de leefbaarheid in die regio’s op het spel staan.”
“Het enige verstandige besluit dat Den Haag nu kan nemen, is de accijnsverhogingen terugdraaien, eerder gisteren dan vandaag. Al was het maar om de inkomsten voor de schatkist veilig te stellen en niet naar onze buurlanden te laten vloeien. Daar lacht men zich helemaal suf om wat op het Binnenhof allemaal wordt bedacht, terwijl ondernemers hier zomaar tientallen procenten verlies moeten slikken. Binnen één Europa riekt dat toch naar oneerlijke concurrentie, die nota bene door onze eigen overheid wordt gecreëerd.”
Transporteurs
575 tankstations uit het hele land leverden hun cijfers in over de maand januari, waarmee Bovag en Nove een representatief beeld schetsen van de gevolgen van de accijnsverhogingen. In totaal telt ons land circa 4.200 pompen. Bij de honderddertig grensvestigingen die in het onderzoek zijn meegenomen, bedroeg de terugloop voor het aantal verkochte liters diesel, lpg en benzine vorige maand respectievelijk 24, 27 en 13 procent.
De 240 onderzochte tankstations die maximaal twintig kilometer van de grens zijn gevestigd, noteerden dalingen van gemiddeld zeventien, achttien en elf procent in diesel, lpg en benzine. Voor heel Nederland bedroeg de daling voor diesel elf procent, lpg negentien procent en benzine vier procent. In absolute aantallen betekent dat landelijk negentig miljoen liter minder verkochte brandstof dan in januari vorig jaar. Voor diesel geldt dat vooral transporteurs nu massaal in België en Duitsland de tanks van hun vrachtwagens vullen. Op de verkoop van tabak hebben tankstations aan de grens in de eerste maand van dit jaar twintig procent omzet ingeleverd en in heel Nederland noteerden de pomphouders een min van twaalf procent.
BTW
Benzine werd begin dit jaar anderhalve cent per liter duurder door de automatische inflatiecorrectie in Nederland. Dieselbelasting steeg ongeveer vijf cent per liter en lpg-belasting ruim negen cent. Ook op 1 januari vorig jaar werden de accijnzen – zoals elk jaar – automatisch gecorrigeerd voor inflatie, terwijl enkele maanden eerder het BTW-tarief al naar 21 procent was gestegen. Ook over de accijns-component in de pompprijs wordt BTW geheven. Het prijsverschil met Duitse en Belgische pompen voor benzine is verder opgelopen, terwijl diesel en lpg in Nederland nu ook duurder zijn dan in de buurlanden.
Ex-staatssecretaris van Financiën Frans Weekers beloofde een evaluatie van het accijnsbeleid halverwege dit jaar. Te laat volgens velen in de branche. Het leed is dan al bij veel pompen onoverkomelijk geworden. Dat Weekers’ opvolger Eric Wiebes het evaluatiemoment vervroegd, lijkt onwaarschijnlijk. Enkele provincies daarentegen hebben het heft inmiddels in eigen hand genomen. Zij willen snel inzicht in de gevolgen voor hun eigen economie en starten daarom een eigen evaluatie.
Procentueel verschil in verkochte liters in januari 2014 ten opzichte van januari 2013. Van de 575 onderzochte tankstations zijn er honderddertig gevestigd op maximaal circa vijf kilometer van de Belgische of Duitse grens; 240 onderzochte pompen zitten binnen twintig kilometer van de grens, inclusief de eerder genoemde honderddertig.
*: gewogen naar verhouding van totale populatie tankstations in grensregio versus overig Nederland
Lees ook: Provincies starten eigen onderzoek naar grenseffecten
