Spelers in de toeleveringsketens van olie en gas bevinden zich in een spagaat; zij staan voor de uitdaging enerzijds te blijven voldoen aan de langzaam afnemende vraag naar fossiele brandstoffen, en anderzijds CO2-reductie mogelijk te maken met nieuwe energieproducten. Dat stellen onderzoekers van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS).
In het rapport ‘Tankopslag in Transitie‘ lichten de onderzoekers de belangrijkste aspecten over de veranderende rol van tankopslag in de energietransitie uit. Voor een soepele uitfasering van fossiele brandstoffen en vervanging door betaalbare en beschikbare voorraden koolstofarme energie, zullen regeringen binnenlandse industrieën moeten ondersteunen bij hun transitie en het opzetten van nieuwe toeleveringsketens, stellen ze.
Benodigde infrastructuur
De opslagbedrijven voor onder andere olie beschikken op dit moment al over delen van de benodigde infrastructuur voor koolstofarme energiedragers. Toch moeten deze bedrijven hun infrastructuur en diensten nog verder uitbreiden en diversifiëren om de transitie te versnellen. Omdat regulering met betrekking tot de nieuwe technologieën vaak ontbreekt, veroorzaakt dit grote onzekerheid. “Maar wachten is geen optie”, aldus de auteurs van het rapport.
Het is namelijk nog onduidelijk of de doelen zoals gesteld in het Parijs-akkoord haalbaar zijn. De grote mate van onzekerheid over de komende jaren zou zelfs kunnen uitmonden in een ‘chaotische en abrupte overgang’ van fossiele brandstoffen. “Zoals elke grote verandering zal ook de energietransitie winnaars en verliezers opleveren. De actoren met sterke, goed doordachte strategieën die hen in staat stellen zich aan de nieuwe realiteit aan te passen, zullen blijven winnen.”
Afhankelijkheid van Rusland
Verder stellen de onderzoekers dat het verminderen van de Europese afhankelijkheid van Rusland als belangrijkste gas- en olieleverancier, en tegelijkertijd zorgen voor voldoende en betaalbare voorraden op de middellange termijn, zowel een technische als geopolitieke uitdaging is.
Maar het is mogelijk om de afhankelijkheid aanzienlijk te verminderen, benadrukken ze. In de tussentijd is tankopslag cruciaal om aan de binnenlandse vraag te kunnen voldoen en om strategische reserves van olie en gas te kunnen waarborgen. “Gecoördineerde levering van strategisch opgeslagen voorraden kan ook bijdragen aan de internationale energiemarkt, doordat de tekorten kunnen worden aangevuld en prijzen worden gedrukt. Tankopslagbedrijven dragen bij aan Europese veerkracht en energievoorzieningszekerheid.”
Veranderende energiemix
De Europese energiemix van 2050 zal er vanzelfsprekend heel anders uitzien dan die van vandaag. “Europa neemt het voortouw in de energietransitie en de oorlog in Oekraïne heeft het nog urgenter gemaakt om de weg naar klimaatneutraliteit te versnellen. De particuliere sector, investeerders en regeringen moeten samenwerken om een vlotte en versnelde energietransitie te waarborgen.” Het CO2-neutraal maken van het wegvervoer op middellange termijn (tot 2030) is volgens de auteurs met name afhankelijk van het mengen van conventionele brandstoffen als benzine en diesel met hernieuwbare bronnen als synthetische- en biobrandstoffen.
