De stap van TotalEnergies om in totaal 2200 tankstations te verkopen aan de Canadese retailspecialist Couche-Tard is een heel grote, maar ook een logische. In Europa moeten nieuwe auto’s vanaf 2035 elektrisch gaan rijden waardoor tankstations minder inkomsten uit de verkoop van brandstoffen zullen hebben. Volgens TotalEnergies brengt dit de toekomst van de tankstations in hun huidige vorm in gevaar.
• Analyse door Paul Blonk
In de tankstationbranche in Europa is het zonder twijfel het nieuws van de maand en misschien wel van het jaar: TotalEnergies verkoopt de 1198 tankstations dat het in Duitsland heeft en de 392 in Nederland aan de Canadese retailreus Couche-Tard. In België en Luxemburg gaan beide bedrijven een joint venture aan waarbij TotalEnergies 40 procent en Couche-Tard 60 procent in handen krijgt waarna de Canadese retailorganisatie in deze landen 619 tankstations zal gaan uitbaten. Het nieuws kwam als een grote verrassing, zeker ook bij de Nederlandse medewerkers van TotalEnergies. Degenen die ik op de dag van het nieuws sprak zeiden allemaal ‘dat ze deze niet zagen aankomen’.
Het is ook niet niks wat er staat te gebeuren. In totaal meer dan 2200 tankstations gaan inclusief de bijbehorende shops de deur uit. Hoeveel miljarden euro’s heeft TotalEnergies de afgelopen jaren alleen al in Nederland geïnvesteerd in het verkrijgen van de huurrechten van tanklocaties? In 2018 bijvoorbeeld ging bp Bijleveld aan de snelweg A12 bij Harmelen na een bod van ruim 24 miljoen euro over naar TotalEnergies en vorig jaar bood het ruim 15 miljoen euro om ‘Palmpol’ aan de A1 bij Barneveld te kunnen behouden. Honderden tankshops zijn de afgelopen jaren door TotalEnergies getransformeerd in prachtige vestigingen met versbereide eet- en drinkwaren en topkwaliteit service die in niets onderdoen voor wat de consument in de horeca gewend is.
Deze transitie van de tankstations stopt over vijf jaar, althans onder de vlag van TotalEnergies. De Franse energiereus gaat zich dan volledig focussen op de ontwikkeling van nieuwe vormen van mobiliteit, zoals elektrisch laden en waterstof. Voor velen is de huidige rol van TotalEnergies in deze markt grotendeels onbekend. Onterecht, want alleen al in Nederland is het bedrijf hard op weg naar 20.000 laadpunten verspreid over het land. Daarnaast is het bezig in samenwerking met Air Liquide in Europa een netwerk te ontwikkelen van meer dan honderd waterstofstations voor vrachtvervoer.
De stap van TotalEnergies om de tankstations te verkopen aan Couche-Tard is een heel grote, maar ook een logische. In Europa moeten nieuwe auto’s vanaf 2035 elektrisch gaan rijden waardoor tankstations minder inkomsten uit de verkoop van brandstoffen zullen hebben. Volgens de Franse energiereus brengt dit de toekomst van de tankstations in hun huidige vorm in gevaar. De deal met Couche-Tard maakt nu voor TotalEnergies de weg vrij om zich te kunnen veranderen in een multi-energiebedrijf en kan het tegelijkertijd de doelstelling realiseren om in 2050 CO2-neutraal te zijn.
En Couche-Tard? Dat krijgt op haar beurt een enorm speelveld erbij om in noordwest-Europa haar retailactiviteiten te ontplooien. Met meer dan 14.000 verkooppunten in 24 landen is het een van de grootste ketens van gemakswinkels ter wereld. Een groot deel van die winkeltjes zit bij een tankstation, dus het Canadese bedrijf kent het klappen van de zweep in de wereld van de tankshops, van eten en drinken onderweg. Onder de namen Circle K en Ingo heeft het reeds 2700 gemakswinkels en tankstations in acht Europese landen. Voor een bedrag van 3,1 miljard euro wordt het een nieuwe speler van formaat op de Europese out-of-homemarkt.
TotalEnergies op haar beurt kan door de overeenkomst met Couche-Tard zich nog meer gaan richten op de uitbouw van het netwerk van laadpalen en hubs buiten de tankstations, op de distributie van waterstof en de rol als brandstofgroothandel. Couche-Tard zal de naam en positie van haar formule Circle K willen vergroten. Ik kijk er dan ook niet van op als over vijf jaar de TotalEnergies-tankstations en de bijbehorende shops worden omgekleurd naar Circle K. Aan de kleurstelling van deze formule zal het niet liggen, want de rode luifel met witte letters zal de bezoeker ook na de metamorfose nog lang laten denken dat hij bij TotalEnergies op bezoek is.
Lees meer: