Vanwege de grote accijnsverschillen op tabak en brandstof met onze buurlanden, gaat het niet goed met de ondernemers aan de grens. Maar dat kost de schatkist ook 30 miljoen euro per maand aan gemiste accijns. Staatssecretaris Weekers lijkt echter niet van plan de maatregelen terug te draaien. Het verkochte aantal liters van brandstof en de omzet van tabak daalde de afgelopen 18 weken zowel in de grensregio als in de rest van Nederland. De omzet van beide productgroepen daalde echter harder in de grensregio. Dat blijkt uit de grensmonitor van BETA.

Na verschillende metingen vanaf week 50 van 2012 tot nu dalen de resultaten aan de grens sterker dan de markt. “Deze gegevens tonen niet alleen dat het aan de grens dus slechter gaat dan in de rest van Nederland, het toont tevens dat het slechter gaat dan in 2012 (week 50)”, meldt de brancheorganisatie.

Weekers

“Weekers heeft woensdag erkent dat de cijfers een negatieve trendlijn hebben en dat daardoor weglek-effecten optreden. Hij lijkt echter geen zin te hebben om de maatregel terug te draaien of de verhogingen voor volgend jaar te annuleren”, licht Petra van Stijn, voorzitter van brancheorganisatie BETA toe.

“Hij bagatellisseert de cijfers en vraagt zich af of de weglekkende accijns geen tijdelijk effect zijn. Het lijkt wel dat hij het belangrijker vindt dat de cijfers op papier kloppen voor Brussel. We gaan onze pijlen nu richten op de Tweede Kamer. Het belastingplan 2014 wordt daar in juni ingediend en gesproken.”

Grenseffecten

De partijen VVD, ChristenUnie en CDA lijken de cijfers wel serieus te nemen, zegt BETA. Bovendien zijn PvdA en D66 vorig jaar met het Belastingplan akkoord gegaan, mists er niet teveel grenseffecten op zouden treden. Dat is nu echter wel het geval, blijkt uit de cijfers.

“We zullen nog harder aan moeten tonen hoeveel accijns er nu dagelijks naar het buitenland vloeien”, kondigt Van Stijn aan. “Dat betekent nog meer onderzoeken door accountants, met een wetenschappelijke voorspellende waarde. Zodat de Staatssecretaris niet anders kan dan deze effecten te erkennen en daar dan ook naar te handelen.”

Personeel

“BETA constateert dat bij een flink aantal tankstationondernemers het water aan de lippen staat. Er wordt bezuinigd op personeel door bijvoorbeeld openingstijden te verminderen en als ondernemer zelf kassadiensten te draaien”, heeft Van Stijn gemerkt. “Momenteel behandelen wij per maand een tiental ontslagaanvragen. Er zijn nu drastische maatregelen nodig om meer ontslagen en failissementen te voorkomen.”

Er zijn volgens haar 3 stappen nodig: accijnsverhoging op tabak  2014 van tafel , geen accijnsverhoging diesel en LPG in 2014, huidige accijnsverhoging teurgdraaien en gedoseerd herinvoeren zodat het shockeffect weg blijft.

Accijns

“Woensdag hadden NSO en TLN (groothandel, met name Lekkerland, red.) het gesprek met Staatssecretaris Frans Weekers gehad. Met ‘in hun cijfers’ van 30 miljoen gemiste accijns per maand  natuurlijk ook de weglekeffecten van petrol. Zonder brandstof-weglek uiteraard. Dat komt er nog eens bovenop als gemiste inkomsten voor de schatkist”, vertelt Edsko Schuitema van BETA.

In geen van alle weken gaat het in aan de grens beter dan in de rest van Nederland, waaruit blijkt dat de grensregio wordt benadeeld door de concurrentie met Duitsland en België. Bovendien blijkt uit de gegevens dat de stations in de eerste 18 weken van 2013 geen enkele week meer volume de brandstof afzette langs de grens (in de verschillende categorieën), dan in 2012.

Btw-verhoging

De verliezen lopen al op vanaf de btw-verhoging op 1 oktober 2012. De instroom van de dure pakjes sigaretten en shag in de eerste maanden van 2013 deed de rest. Vooral de maanden januari, februari en maart waren in het grensgebied slecht, met verliezen op tabak tot 20% ten opzichte van het nulmoment (begin november). Ook in de rest van het land werd duidelijk minder tabak verkocht.

Vanaf april ging het iets minder slecht, en in de rest van het land stabiliseert de tabaksverkoop zich in april min of meer. Ook de brandstoffen lekken fors weg, waarbij het vanaf half maart gelukkig wat ’minder slecht’ gaat. In de rest van het land staan de omzetten tabak en brandstof eveneens onder druk, maar de dalingen in de grensstreek zijn ruwweg het dubbele van de dalingen in de rest van het land.

Grensmonitor

BETA heeft in samenwerking met Orange Peak Company de grensmonitor ontwikkeld om de weglekeffecten van de BTW en accijnsverhogingen op brandstof en tabak in de grensregio te kunnen vastleggen. Orange Peak Company gebruikt hiervoor de bestaande architectuur van Store Manager.

Store Manager leest van een organisatie de kassa transactiedata in. Inmiddels verwerkt Store Manager van honderden stations de gegevens volledig geautomatiseerd. Speciaal ontwikkelde software deelt alle verkochte producten automatisch in naar een categorie en productgroep.

Grensstation

De data van stations worden gebruikt die zich als grensstation hebben aangemeld en vergelijkt deze met stations waarvan Store Manager de data reeds verwerkt. De gegevens worden geaggregeerd getoond. De verzameling van de data is door het gebruik van de Store Manager architectuur tevens  het volledig objectief en zuiver.

De data bestaan uit het aantal verkochte liters brandstof (volume) en de omzet aan tabak in geldwaarde. De meting van de omzet van tabak is aangepast naar de prijsinflatie door BTW verhogingen. Er is een correctiefactor op de omzet van tabak toegepast waardoor rekening is gehouden met de gefaseerde doorvoering van de verkoop van nieuwe tabaksprijzen.

Index

Het indexmoment (week 50) is bewust gekozen omdat de BTW verhoging 2012 en effecten (nog) niet op gang was gekomen, door gefaseerde invoer van duurdere pakjes sigaretten en er tevens nog geen accijnsverhoging op tabak was doorgevoerd. Dit is dus een neutraal moment in het jaar om de index te bepalen.

Volgens de website www.accijnslek.nl liep de overheid inmiddels al bijna 200 miljoen euro aan accijns mis. En dat loopt iedere seconde verder op.