Brancheorganisaties over avondklok: maak zelf de afweging of je open blijft of sluit

Sinds zaterdag geldt in het hele land voor een periode van ruim twee weken een avondklok. Tussen 21.00 en 4.30 is het niet toegestaan om zonder geldige reden de straat op te gaan. Tankstations mogen hun deuren als vitale sector openhouden, ook in de nachturen. Het verkopen van levensmiddelen is niet toegestaan. Of de benzinepompen daadwerkelijk open blijven, is volgens de verschillende brancheorganisaties een afweging die pomphouders het best zelf kunnen maken. 

Dat tankstations uitgesloten zijn van de avondklok is volgens Erik de Vries van de Nederlandse Organisatie Voor de Energiebranche (NOVE) niet ‘onlogisch’. ‘’Er zal wel minder verkeer op de weg zijn, maar het professionele goederenvervoer, de politie en bijvoorbeeld de ziekenhuismedewerkers zullen nog steeds gebruik willen maken van een bemand tankstation, schatten wij in.’’ 

Ook Tim Schoenmakers van de Belangenvereniging Tankstations (BETA), waar zo’n 1200 tankstations onder vallen, kan zich in die gedachte vinden. ‘’We zijn onderdeel van een vitaal proces en mensen die nog veel belangrijkere dingen doen, zoals in de zorg werken of zorgen dat het eten bij de supermarkten aankomt, kunnen dan in ieder geval nog ergens tanken, een colaatje halen of naar het toilet gaan.’’

Mochten bestuurders inderdaad een drankje of een snack willen voor onderweg, dan moeten ze die wel voor ingang van de avondklok kopen. Op de website van de Rijksoverheid valt namelijk te lezen dat tankstations ‘s nachts mogen openblijven voor de verkoop van ‘brandstof en aanverwante artikelen.’ Daarentegen wordt het deel met levensmiddelen, net als bij andere winkels in de levensmiddelenbranche, ‘voor publiek gesloten tussen 20.45 en 06.00.’

Afweging

Een deel van de Nederlandse tankstations is normaal gesproken in de avonden en nachten open voor klanten. Daarbij gaat het vooral om tankstations langs de snelwegen, benadrukt Tom Huyskens van brancheorganisatie BOVAG. De gevolgen van de avondklok zijn volgens hem voor tankstations in het algemeen dan ook niet ‘extreem’.

(Het artikel gaat verder onder de foto)

Toch staat een deel van de pomphouders vanaf zaterdag voor een belangrijke keuze: blijven ze open of gaan ze dicht? Hoewel de verschillende brancheorganisaties het erover eens zijn dat die keuze bij de ondernemers zelf ligt en zij die keuze ook het best kunnen maken, schat De Vries in dat de openingstijden bij de meeste locaties aan doorgaande wegen niet direct veranderen. ‘’Maar wij kunnen ons ook voorstellen dat op locaties waar het echt structureel veel rustiger wordt na 20.00 uur, de nachtautomaten aangaan.’’ 

Volgens NOVE, waar zo’n twaalfhonderd tankstations onder vallen, is het ook een economische afweging die tankstations moeten maken. ‘’Als er bij wijze van spreken maar één iemand komt in een periode van vier uur tijd, dat heeft het weinig zin. Dan kost het gewoon te veel. Ik denk dat iedereen inderdaad zijn afweging gaat maken wat dat betreft’’, aldus De Vries.  

Buurlanden

Wanneer wordt gekeken naar de landen om ons heen, meent Schoenmakers van BETA dat op basis van die informatie wel schattingen gedaan kunnen worden. ‘’Je ziet dat veel locaties toch eerder dichtgaan. Het zal afhangen van je klandizie, maar het hangt ook af van je personeelsbezetting. Hoe flexibel ben je daarin? Dan zou je er ook nog voor kiezen om andere werkzaamheden te verrichten. Er zijn bijvoorbeeld ook tankstations met een bezorgdienst. Dat mag wel doorgaan. Wat de impact van de avondklok zal zijn, is echt locatie-afhankelijk.’’

Hoewel het zeker na 21.00 waarschijnlijk een stuk rustiger wordt, zal het werk voor het personeel van de tankstations niet volledig stil komen te liggen, zegt Huyskens van BOVAG, waar zo’n vierhonderd tankstations bij zijn aangesloten. ‘’Vrachtverkeer blijft op de weg, die moeten zich ook aan de rijtijdenwet houden. Langs de snelweg zullen er aardig wat chauffeurs blijven overnachten. Daar moet je ook diensten voor blijven aanbieden en daar kun je ook gewoon geld mee blijven verdienen.’’

‘’Het is natuurlijk ook een feit dat de meeste snelwegstations eigendom zijn van grote maatschappijen. Dus er zal op de hoofdkantoren gewoon een rekensommetje gemaakt worden’’, vervolgt Huyskens. Toch hoopt hij dat het merendeel van de pompen wel open blijft.  ‘’Je wil wel de infrastructuur blijven aanbieden aan die andere vitale beroepen. Die mensen moeten wel bediend worden. Dat is ook een overweging die je moet maken. Zorg niet dat ze straks overal voor een dichte deur staan.’’ 

Financiële gevolgen

Dat er financiële consequenties aan de avondklok zitten, lijkt duidelijk. Marnix Koopmans van de Vereniging Nederlandse Petroleum Industrie (VNPI) denkt dat de toevoeging van de avondklok aan de bestaande maatregelen gevolgen kan hebben voor de benzineverkoop. ‘’Als de avondklok ertoe leidt dat de verkeersbewegingen weer zodanig afnemen als in maart en april, dan ga je zien dat we weer op het niveau van toen komen. Op dit moment heeft deze lockdown, die een stuk steviger is dan in de lente, echter geleid tot minder afname van de verkeersbewegingen.’’

(Het artikel gaat verder onder de foto)

Uiteindelijk verwacht De Vries van NOVE dat de effecten vooral in de shop te zien zullen zijn. ‘’Ik denk dat het in liters misschien niet eens zo heel veel zal schelen. Er zal wel iets minder gereden worden, maar er is ook wel een verwachting dat mensen dat ritje dan eerder gaan plannen. Het zal eerder in de shop zitten dan in de brandstof.’’ Het zou volgens Schoenmakers kunnen dat het zwaartepunt wel iets verschuift met de invoering van de maatregel. ‘’Het zal op stadslocaties, waar ook ‘s avonds vaak nog even een pakje sigaretten gehaald wordt, waarschijnlijk drukker zijn om 20.15 uur.’’

Werkgeversverklaring

Aangezien tankstations als vitale sector worden aangemerkt, betekent dat ook dat het personeel zich na 21.00 naar de locaties moet kunnen verplaatsen. Met een formulier, ondertekend door de werkgever, is dat ook toegestaan. Voor NOVE was het belangrijk dat er een eenduidig formulier zou komen voor alle partijen. ‘’Daar zijn we heel blij mee. Dat we niet zelf wat hoeven te verzinnen. Ook een stationsmanager kan dat tekenen. Dat is ook heel belangrijk.’’ 

Welke keuze de ondernemers uiteindelijk ook maken, de brandstofvoorziening zal in Nederland nooit in gevaar komen, stelt De Vries. ‘’Ongeveer negentig procent van alle bemande tankstations is voorzien van een betaalautomaat, de onbemande tankstations kunnen sowieso allemaal 24 uur draaien. De brandstofvoorziening komt op geen enkele manier in gevaar. De tankstations blijven in ieder geval voor het brandstofgedeelte werken.’’. 

Ook de voorziening van het lossen en laden van de benzinepompen blijft doorgaan. ‘’Ook die chauffeurs zijn uitgezonderd van de avondklok. Ze blijven gewoon brandstof leveren en de depots blijven ook gewoon doordraaien’’, aldus De Vries.

Lees ook:

• Brancheorganisaties sturen brandbrief aan ministers: ‘heroverweeg gedeeltelijke sluiting van de shop’
• Pompshops moeten toch deels sluiten tijdens avondklok
• Hoogstwaarschijnlijk vanaf zaterdag of zondag een avondklok, tankstations mogen openblijven