De overgrote meerderheid van de tankstations in Nederland heeft de leeftijdscontrole bij tabaksverkoop op orde. De NVWA heeft in de eerste zes maanden van dit jaar 475 controles uitgevoerd en daarbij veertien boetes uitgedeeld. Dat betekent dat minder dan drie procent van de gecontroleerde stations op de bon is geslingerd. Ook is 64 keer gecontroleerd of sprake was van verboden tabaksreclame. Een overtreding is niet geconstateerd, aldus de overheidsinstantie.

Sinds begin dit jaar is het verboden om tabak te verkopen aan jongeren onder de achttien jaar. Die grens lag vorig jaar nog bij zestien. Tegelijkertijd werden de boetes opgeschroefd naar 450 euro voor een eerste overtreding. Bij drie overtredingen in twaalf maanden volgt zelfs een tijdelijk verkoopverbod.

Boetes

De NVWA kondigde begin dit jaar aan flink te controleren en heeft dat in het eerste halfjaar van 2014 ook gedaan, met 475 bezoeken. Het aantal boetes bleef dus beperkt tot veertien. Een tijdelijk verkoopverbod is nog niet opgelegd aan een tankstation. Wel aan een ondernemer uit een andere branche.

Aanvankelijk werd door velen gedacht dat je alleen beboet kon worden als je tabak verkoopt aan jongeren onder de achttien jaar. Inmiddels is duidelijk geworden dat pomphouders ook een boete kunnen krijgen voor verkoop aan jongeren die ouder zijn dan achttien.

Tabak

“Het gaat om het verstrekken van tabaksproducten aan personen van wie niet is vastgesteld dat zij de leeftijd van achttien jaar hebben bereikt”, aldus een woordvoerder van de NVWA. “Uiteraard ligt de prioriteit van de controles bij jongeren onder de leeftijdsgrens.“ Hoeveel van de veertien boetes zijn uitgedeeld wegens verkoop aan 18-plussers, deelt de instantie niet mee.

De angst bestaat dat als tankstations hun controles niet op orde hebben, er stemmen opgaan in de landelijk politiek voor een permanent verkoopverbod. Een voorstel van de SP om tabaksverkoop te beperken tot speciaalzaken, haalde vorig jaar geen meerderheid in de Tweede Kamer. Als blijkt dat de petrolbranche niet goed controleert, kan een eventuele volgende stemmingsronde anders uitpakken.

Verkoopverbod

Het blijft sowieso nog even spannend op dit gebied. In oktober reageert staatssecretaris van Volksgezondheid Martin van Rijn op de resultaten van een onderzoek dat hij heeft laten uitvoeren. Daarin is gekeken naar de economische gevolgen bij sluiting van onder meer tankstations als verkoopkanaal.

De resultaten zouden voor de petrolbranche dramatisch zijn. Het omzetverlies loopt bij een verbod op tot maximaal 1 miljard euro. Daarnaast verdwijnen er enkele duizenden banen.

Tom van Gurp

Lees ook: Invoering verkoopverbod kost enkele duizenden banen