De petrolsector verliest sinds 2010 zo’n veertig bedrijven per jaar. Dat betekent dat in de voorbije zes jaar een kwart van de tankstationbedrijven is gestopt. Het gaat dan vooral om kleinere werkgevers met maximaal vijftig personeelsleden. Daar staat tegenover dat het aantal bedrijven met meer dan vijftig medewerkers is toegenomen in deze jaren, al is deze stijging zeker niet voldoende om de neergaande trend een halt toe te roepen. Dat blijkt uit onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van het Sociaal Fonds Tankstations en Wasbedrijven (SFTW).

Dit fonds heeft onderzoek laten doen naar diverse zaken in de tankstationsector. Onder meer het aantal werkgevers en het aantal personeelsleden per werkgever. Daaruit werd dus duidelijk dat het aantal tankstationbedrijven hard afneemt, een trend die ook bleek uit eerdere cijfers van statistiekbureau CBS.

Aantal bedrijven

Volgens het onderzoek van het sociaal fonds waren er in 2010 nog 987 bedrijven waar het uitbaten van tankstations de voornaamste activiteit was. Dat aantal was in november vorig jaar gedaald naar 754. Daarmee is 23,6 procent van de bedrijven verdwenen. Opvallend genoeg is het aantal tankstations in deze periode nauwelijks veranderd. Uit cijfers van de jaarlijkse branchemonitor Mobiliteit in Cijfers blijkt dat er zeven jaar geleden 4.207 locaties waren, terwijl er in mei vorig jaar 4.184 vestigingen werden geteld. Het gemiddeld aantal tankstations per werkgever neemt sinds het begin van dit decennium dan ook flink toe.

(tekst loopt door onder grafieken)

Belangrijk om te vermelden: bij bovenstaande aantallen gaat het uitsluitend om bedrijven die het exploiteren van tankstations als hoofdactiviteit hebben. Daardoor zijn bijvoorbeeld bedrijven waar de nadruk ligt op het wassen van auto’s, niet meegenomen.

Kleine bedrijven

Het zijn vooral de kleinere bedrijven die in de afgelopen jaren hun activiteiten hebben gestaakt. Het aantal werkgevers met minder dan vijf personeelsleden daalde van 409 naar 315. Bij de categorie bedrijven tussen de zes en vijftien werknemers was de afname nog sterker. Daar zakte het aantal van 407 naar 286, een daling van maar liefst dertig procent.

(tekst loopt door onder tabel)

De cijfers laten zien dat in de branche een sterke verclustering plaatsvindt. Kleine en middelgrote bedrijven worden overgenomen door grotere maatschappijen of ketens. Bedrijven stoppen bijvoorbeeld omdat de eigenaren met pensioen gaan en er geen opvolger is. Een andere oorzaak is de toegenomen prijsbewustheid bij de tankende klant en de daarmee samenhangende druk op de brandstofmarges. De afgelopen jaren deed de grensproblematiek daar nog een schepje bovenop. Voor veel uitbaters werd het steeds moeilijker om het hoofd nog boven water te houden. Ze besloten om hun vestiging onbemand te maken, of om te stoppen en hun locatie te verhuren of te verkopen.

De afgelopen jaren verdwenen veel kleine, maar ook enkele grotere tankstationbedrijven. Onder meer Rotonde, Hacé, Brand Oil, Argos en Multi Energy werden overgenomen. Dat deze trend zich de komende jaren doorzet, is niet denkbeeldig. De margedruk is een constante factor, terwijl de opkomst van alternatieve brandstoffen kan zorgen voor verdere daling van het aantal verkochte liters.

Onderzoek

Het SFTW-onderzoek geeft een verzameling van belangrijke kengetallen over werkgevers en werknemers in de tankstation- en carwashsector. Het sociaal fonds wil ontwikkelingen in de markt goed in kaart brengen, zodat deze kennis gedeeld kan worden met brancheverenigingen zoals Bovag, die vervolgens hun leden hierover kunnen informeren. Deze leden kunnen daardoor beter inspelen op trends en ontwikkelingen.