‘Maatregelen Klimaatakkoord weinig creatief en bewezen ineffectief’
De Belangenvereniging Tankstations (BETA) is niet gelukkig met de maatregelen die zijn voorgesteld in het Klimaatakkoord. Volgens vice-voorzitter en portefeuillehouder energietransitie Wim van Gorsel zijn de plannen weinig creatief en deels zelfs bewezen ineffectief. Tankstations worden in zijn ogen bovendien veel te weinig betrokken bij de energietransitie. En dat is een gemiste kans, vindt hij.
De belangenvereniging, die zo’n duizend tankstations in Nederland vertegenwoordigt, reageert teleurgesteld op de inhoud van het Klimaatakkoord. De gestelde ambities op het thema mobiliteit zijn groot, maar de voorgestelde maatregelen zullen volgens Van Gorsel niet het gewenste effect hebben. “Accijnsverhogingen werken niet door weglekeffecten en aanschafsubsidies zijn onnodig en eerder al niet succesvol gebleken.”
Accijnsverhogingen op benzine en diesel gaan mogelijk opnieuw onderdeel uitmaken van de plannen. De accijns op benzine en diesel wordt volgens het Klimaatakkoord vanaf 2020 met 1 eurocent verhoogd, die van diesel per 2023 nog eens met 1 eurocent. “Ze leiden slechts tot beperkte inkomsten voor de overheid terwijl de maatschappelijke schade groot is. De verhogingen zijn namelijk zeer eenvoudig te omzeilen door te tanken in onze buurlanden – de grensstreek is in Nederland maar liefst 1027 kilometer. In zowel België als Duitsland is de belasting op fossiele brandstof al jaren fors lager. Dat zal waarschijnlijk ook zo blijven, nu in Vlaanderen het rekeningrijden voor particulieren ingevoerd gaat worden”, verwacht Van Gorsel.
Kilometerheffing
In plaats daarvan pleit BETA daarom al jaren voor een extra heffing op gereden kilometers of op het voertuig. “Dit is veel effectiever, zonder de negatieve weglekgevolgen van accijnsverhoging. Na een langdurig overleg met vele partijen had BETA verwacht dat er een plan met meer ambitie zou komen voor de transitie naar nieuwe mobiliteit en dat er eindelijk gekozen zou worden voor rekeningrijden.”
Ook stelt BETA de effecten van aanschafsubsidies op elektrische voertuigen ter discussie. “Dat een dergelijke constructie niet de meest effectieve is, blijkt uit de effecten van het eerdere stimuleren van hybride auto’s. Zodra de overheid stopte met het kunstmatig beïnvloeden van de markt, stortte deze in elkaar.” Staatssecretaris Wiebes concludeerde in augustus 2016 in Autoweek: ‘We hebben er zes miljard euro in gestopt en er nul
klimaateffect voor teruggekregen.’ BETA vindt het niet verwonderlijk dat gekozen is voor subsidies op auto’s, aangezien consumentenorganisaties wél aan tafel hebben gezeten.
Volgens Van Gorsel is marktbeïnvloeding op dit moment helemaal niet nodig om mensen te laten overstappen naar e-rijden. “Cijfers laten zien dat het omslagpunt van de ‘total cost of ownership’ van een elektrische en een brandstofauto ligt in 2022. Dat heeft simpelweg te maken met het steeds grotere aanbod van e-voertuigen door de grote autofabrikanten, waardoor de prijs daalt. De consument zal vanaf 2022 vanzelf al kiezen voor een e-auto, indien dit past bij zijn of haar wensen. Stimulering van de overheid op dit moment is dus helemaal niet nodig, en betreft enkel de hele korte termijn.”
Investeren in goede laadpunten
Tot slot moet er komende tijd flink ingezet worden op het investeren in een goede infrastructuur. In het Klimaatakkoord wordt gesproken over uitbreiding van het aantal laadpunten naar minimaal 1,8 miljoen in 2030. “Met een landelijk netwerk van bemande locaties door het hele land zijn tankstations de perfecte knooppunten om de benodigde infrastructuur te verzorgen. Ten onrechte wordt de aanname gedaan dat tankstations enkel fossiele brandstof willen verkopen. Dit is absoluut niet het geval: het gaat er juist om zoveel mogelijk klanten zo optimaal mogelijk te bedienen. Tankstations bieden energie voor auto en bestuurder. Dat is op dit moment grotendeels fossiele brandstof, en wordt straks elektriciteit en waterstof. Wij zijn de energiestations van de toekomst.”
Eerder dit jaar schreef BETA een brief aan minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat om meer aandacht te vragen voor de rol van de onafhankelijke tankstation-ondernemer bij de energietransitie. De belangenvereniging uitte daarin de wens om ook aan te mogen schuiven aan de Mobiliteitstafel. Dat verzoek werd uiteindelijk niet ingewilligd. Eind december werd het concept-Klimaatakkoord gepresenteerd. De plannen op het gebied van mobiliteit zijn samengesteld door de Mobiliteitstafel, bestaande uit afgevaardigden van onder meer ANWB, RAI Vereniging, BOVAG, TLN en de Vereniging Elektrische Rijders.
Lees ook: