Staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën blijft blind voor de problemen van de grenspomphouders. Hij is voorlopig niet van plan om de accijnsverhoging op benzine, diesel en lpg terug te draaien. Uit een onderzoek naar de brandstofverkopen in het eerste kwartaal van dit jaar, blijkt niet dat er sprake is van een grenseffect. Dat zou Wiebes schrijven in een brief die woensdag naar de Tweede Kamer gaat. Het is nog niet duidelijk of er aanvullend onderzoek komt.

Wiebes beloofde de accijnsverhoging van begin dit jaar te evalueren vanaf half mei. Die evaluatie loopt op zijn einde, maar heeft de staatssecretaris geen duidelijkheid gegeven of het accijnsbeleid er voor zorgt dat veel automobilisten en vrachtwagenchauffeurs in het buitenland tanken. Het onderzoek is uitgevoerd door de Belastingdienst, die schakelde oliemaatschappijen in, schrijft de Volkskrant. Een woordvoerder van het ministerie van Financiën bevestigt het nieuws niet. Ze geeft alleen aan dat vóór het einde van de maand een brief over de accijnsevaluatie naar de Tweede Kamer gaat.

Daling

Dat niet uit de evaluatie blijkt dat er sprake is van een grenseffect is opvallend. Dit omdat onlangs nog uit cijfers van het CBS bleek dat in de eerste drie maanden van dit jaar beduidend minder is getankt dan in dezelfde periode vorig jaar. Het verschil met 2013 is ook steeds verder opgelopen. Zo was in januari nog sprake van een daling van minder dan één procent, in maart was dit al opgelopen tot acht procent.

De onduidelijkheid over het grenseffect zal in de tankstationbranche veel wenkbrauwen doen fronsen. Honderden pomphouders in de grensstreek merken al maanden, zo niet jaren, dat veel van hun klanten naar België en Duitsland gaan voor benzine, diesel en lpg. De problemen zijn sinds begin dit jaar alleen maar erger geworden. De ondernemers noteren tientallen procent verkoopverlies. De bedrijven hebben inmiddels de deuren gesloten, zijn onbemand geworden of hebben ieder geval personeel moeten ontslaan.

Pomphouders

Petra van Stijn, voorzitter van Beta, is zeer verbaasd over de uitkomst van het onderzoek. “Als daadwerkelijk blijkt uit de evaluatie dat geen sprake is van grenseffecten, kloppen de cijfers niet. De grenspomphouders hebben het zeer moeilijk. Bovendien spreidt het probleem zich steeds verder uit.”

Dit komt onder meer doordat veel transporteurs in België tanken en daar niet alleen een lagere literprijs betalen, maar ook accijns terug kunnen krijgen. Pomphouders verder van de grens, bijvoorbeeld in Rotterdam of Aalsmeer, merken nu ook dat ze hun transportklanten kwijtraken aan het buitenland.

Kabinet

Ook Bovag heeft weinig begrip voor het standpunt van het kabinet. ”Dit is het zoveelste bewijs dat Den Haag leeft in een Haagse werkelijkheid”, aldus Jan Bessembinders. ”Het lijkt erop alsof Wiebes alleen oog heeft voor het macroniveau, maar de individuele pomphouders in de grensstreek lijden hier zwaar onder. We nodigen de bewindsman van harte uit om aan de grens met eigen ogen te zien wat er speelt.”

Als het kabinet bij het standpunt blijft dat de accijnzen niet omlaag hoeven, overweegt Bovag juridische stappen. ”Het is overduidelijk dat de grenspomphouders schade hebben door deze maatregel. We sluiten zeker niet uit dat er rechtszaken komen als het beleid niet wordt aangepast. Deze zaak is voor ons nog lang niet klaar.”

Accijnzen

Andere werkgeversorganisaties zoals Nove, VNO-NCW en TLN (organisatie voor transporteurs) roepen ook al maanden dat de accijnzen omlaag moeten. Zij merken bij hun leden dat er volop in het buitenland wordt getankt. Ook vakbond FNV vreest voor verlies van duizenden banen en de grensprovincies hebben de overheid gevraagd iets te doen aan de dramatische situatie aan de grens.

Daarnaast hebben oppositiepartijen CDA, PVV, SP en 50Plus aangegeven niets te zien in het huidige accijnsbeleid. Zij willen dan ook zo snel mogelijk terugdraaiing van de verhogingen van begin dit jaar. “CDA wil met spoed informatie, echte verkoopcijfers grensregio, reële accijnsopbrengsten, brief en debat met Wiebes over accijnzen”, twitterde Kamerlid Pieter Omtzigt woensdagochtend als reactie op het nieuws dat Wiebes voorlopig de accijnzen niet verlaagt.

Tom van Gurp

Lees ook: Afname brandstofverkoop 2014 blijkt ook uit cijfers CBS