Het verschil tussen brandstofprijzen aan de snelweg en aan het onderliggende wegennet verkleinde in 2014 voor het eerst in jaren. Dit geldt zowel voor benzine als voor diesel, blijkt uit cijfers van statistiekbureau CBS en Travelcard. Oorzaken zijn onder meer de komst van een handvol snelweg-Tango’s en het feit dat veel automobilisten de rijkswegstations vermeden vanwege de hogere literprijzen. Daardoor nam de prijsdruk toe en verlaagden diverse formules de tarieven bij snelweglocaties. Het gemiddelde prijsverschil tussen bemande en onbemande stations aan het onderliggende wegennet bleef wél gelijk.

Tot en met 2013 liepen prijzen aan de rijksweg steeds verder uit de pas met die aan het onderliggende wegennet. Jaar op jaar kwamen er enkele tienden van een cent bij. Vorig jaar werd die trend, in ieder geval voorlopig, doorbroken. Voor benzine moesten klanten bij rijkswegstations in 2014 gemiddeld 6,4 cent méér betalen dan bij bemande stations aan het onderliggende wegennet. Het jaar ervoor was dat nog 7,1 cent per liter.

Ook het prijsverschil met onbemande stations werd voor het eerst in jaren kleiner, van 10,6 cent twee jaar geleden naar 9,9 cent vorig jaar. Het dalende prijsverschil blijft niet beperkt tot benzine. Voor het eerst in jaren werd ook bij diesel het verschil kleiner, al waren de afwijkingen minder groot dan bij benzine. Voor lpg werd de daling twee jaar geleden al ingezet (kijk voor de prijsverschillen in afgelopen jaren naar de overzichten onderaan dit artikel).

Tango

Hoewel het CBS voor het onderliggende wegennet wél een onderscheid maakt tussen bemande en onbemande stations, doet het statistiekbureau dat niet voor rijksweglocaties. Toch kwamen er langs snelwegen de laatste jaren steeds meer onbemande vestigingen bij. Zo opende Tinq in Noord-Holland een station zonder personeel en bouwde Kuwait Petroleum een groot deel van haar Q8-locaties om naar Tango. Ook Argos besloot om een station in Friesland onbemand te maken.

Lange tijd was de snelweg een domein waar voornamelijk tegen adviesprijs werd verkocht, of zelfs iets erboven. De laatste jaren kiezen weggebruikers echter steeds vaker voor goedkopere locaties. Tevens verbieden veel vlooteigenaren hun personeel om aan de rijksweg te tanken. Mede daardoor hebben Shell en Esso inmiddels besloten op sommige locaties kortingen te geven van vijf cent of meer op de adviesprijs. Of dit heeft geresulteerd in hogere literverkopen is niet duidelijk.

Tankgedrag

Erik de Vries van branchevereniging Nove ziet het veranderde tankgedrag ook als een belangrijke oorzaak. ”De concurrentie van het onderliggende wegennet is de afgelopen jaren steeds groter geworden. En de zakelijke rijder krijgt steeds vaker te horen dat hij niet meer aan de snelweg mag tanken. Voor bedrijven met een groot wagenpark kan dat duizenden euro’s per jaar schelen. Daarnaast zie je de opkomst van diverse apps. Die maken het makkelijk voor consumenten om prijzen te vergelijken en maken de markt transparanter.”

De Vries verwacht dat de komende jaren tankstations langs rijkswegen de druk blijven voelen. ”Daardoor vermoed ik dat de prijzen in de toekomst nog verder naar elkaar toe groeien. Je hebt geen keuze. Bovendien neemt het onbemande segment steeds verder toe.”

Betekent dit ook dat andere formules, net als Esso en Shell, hun brandstofprijzen gaan verlagen bij hun snelwegstations? ”Ik denk dat het heel lastig wordt om niet mee te gaan, als twee grote concurrenten pompkorting geven”, legt de Nove-directeur uit.

2015

Voorlopig blijft in 2015 een verdere daling van het verschil uit. Uit cijfers over januari tot en met juli blijkt dat de verschillen juist weer oplopen tussen de snelweg en het onderliggende wegennet. Overigens was dat in de eerste helft van 2014 ook het geval. Pas in het najaar werden de verschillen kleiner.

Terwijl de prijzen aan de rijksweg pas recentelijk onder druk staan, is de prijsstrijd aan het onderliggende wegennet al veel langer aan de gang. Vooral de opkomst van onbemande vestigingen is daar debet aan. Zo schommelt het gemiddelde prijsverschil tussen beide segmenten al jaren rond de 3,5 cent per liter voor benzine en 3,0 cent voor diesel. Voor lpg is een dergelijke vergelijking niet te maken, omdat onbemande stations geen autogas mogen verkopen.

Tom van Gurp

Het gemiddelde prijsverschil tussen snelwegstations en stations aan het onderliggende wegennet bij benzine (in centen per liter):

Het gemiddelde prijsverschil tussen snelwegstations en stations aan het onderliggende wegennet bij diesel (in centen per liter):

Het gemiddelde prijsverschil tussen snelwegstations en stations aan het onderliggende wegennet bij lpg (in centen per liter):

Lees ook: Esso verlaagt brandstofprijzen bij stations langs de snelweg