De afzet van diesel en lpg was in de eerste zes maanden van dit jaar op het laagste punt sinds de eeuwwisseling. Dat concludeert branchevereniging Bovag uit de meest recente cijfers van statistiekbureau CBS. De belangenorganisatie ziet de accijnsverhogingen van 1 januari 2014 als schuldige. De verkoop van benzine, waarvan de accijns alleen voor inflatie werd gecorrigeerd, krabbelde namelijk weer een beetje op. Donderdag is bij de rechtbank van Den Haag een zitting over het verzoek van gedupeerde grenspomphouders om met de Staat een ’mediation-traject’ in te gaan. Daarbij staat een eventuele vergoeding van de geleden schade centraal.

In totaal werd tot en met juni ruim 3,5 miljard liter diesel en lpg getankt in Nederland. Dat is 2,7 procent minder dan in de eerste helft van vorig jaar, toen ook al een dramatische verkoopverlaging werd genoteerd ten opzichte van het jaar daarvóór. Als gevolg van de btw-verhoging in het najaar van 2012, de jaarlijkse automatische indexaties van accijnzen en de accijnsverhoging van begin vorig jaar, is de afzet van diesel en autogas in vergelijking met de eerste helft van 2012 al 13,4 procent achteruit gehold. De verliezen in de grensregio zijn nog stukken groter.

Motorrijtuigenbelasting

Voor lpg speelt tevens de wijziging in motorrijtuigenbelasting voor oude auto’s een voorname rol. Maar de dieselverkoop in Nederland is voor het overgrote deel afhankelijk van de transportsector. ”Sinds de accijnsverhogingen nemen transporteurs overduidelijk de wijk naar buitenlandse tankstations. Nu de economie flink is aangetrokken en de dieselverkoop mee omhoog zou moeten bewegen, blijken deze transporteurs niet zomaar terug te keren. Integendeel. Vooral pomphouders in grensregio’s zijn hier zwaar de dupe van. In de eerste maanden van vorig jaar werden al gemiddelde verliezen van dertig à veertig procent genoteerd in de grensstreek”, aldus Bovag.

Dat juist de accijnsverhoging nog steeds doorweegt, is duidelijk te zien in de cijfers over benzineverkoop. Die steeg in de eerste zes maanden van dit jaar, onder invloed van economische ontwikkelingen en ondanks steeds zuinigere personenauto’s, juist wél ten opzichte van het eerste halfjaar 2014. De toename bedroeg 1,1 procent. De accijns op benzine werd begin vorig jaar niet verhoogd, behoudens de jaarlijkse inflatiecorrectie. Het grote prijsverschil met België en Duitsland bleef daardoor nagenoeg onveranderd.

Rechtbank

Donderdag is in Den Haag een rechtszaak over het verzoek van onafhankelijke grenspomphouders, verenigd in de stichting De Grens Bereikt, om te komen tot een zogenaamde preprocessuele comparitie. De mogelijkheid tot deze vorm van mediation is door de Staat zelf ingevoerd en zij is nu de eerste partij die ‘gedaagd’ wordt. Op 15 oktober doet de rechter uitspraak.

Bovag is geen partij in deze specifieke zaak, maar steunt de stichting wel en heeft samen met collega-organisatie Beta een bodemprocedure tegen het Rijk in voorbereiding. Eerder werd een eis tot voorlopige schadevergoeding in een kort geding afgewezen.

Water aan de lippen

Algemeen voorzitter Bertho Eckhardt van Bovag: “Heel veel ondernemers in de grensstreek staat het water nu al langere tijd aan de lippen en ze knopen alle eindjes aan elkaar om maar te kunnen overleven. Een enkeling is zelfs al kopje onder gegaan. Ook staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes heeft al meermaals deze negatieve effecten van het accijnsbeleid erkend. Dan is het tijd voor boter bij de vis.”

”Nu het kabinet her en der lastenverlichtingen in het vooruitzicht stelt, zou er misschien ook eens gekeken kunnen worden naar het terugdraaien van de accijnsverhogingen. Die hadden 280 miljoen euro extra op moeten brengen op jaarbasis, maar uiteindelijk is slechts een fractie van dat bedrag gerealiseerd. Het is inmiddels klip en klaar dat die maatregel alleen maar averechtse effecten oplevert. Nu lijkt het uitgelezen moment daar, om dat te repareren, waardoor iedereen profiteert.”