Het verschil tussen de pompprijzen en de gemiddelde landelijke adviesprijzen wordt steeds groter. In de afgelopen vier maanden gaven vrijwel alle tankstationmerken meer korting dan in dezelfde periode een jaar eerder. Dit geldt zowel voor benzine als voor diesel, blijkt uit cijfers van tankpas-aanbieder Travelcard. De verschillen lopen uiteen van enkele tienden van centen tot zo’n drie cent per liter. Slechts een enkele keer is sprake van een dalend verschil.

Travelcard houdt al enige tijd de gemiddelde pompprijs per formule bij. Sinds oktober 2014 wordt daar de afstand tot de gemiddelde landelijke adviesprijs aan toegevoegd. Voor de duidelijkheid: het gaat dus niet om het verschil tussen de pompprijs van bijvoorbeeld Total in vergelijking met de adviesprijs van Total, maar om het verschil met het gemiddelde van alle adviesprijzen in Nederland.

Uitschieters

In de maanden oktober, november, december 2015 en januari 2016 was het verschil structureel hoger dan in dezelfde vier maanden een jaar eerder, bij vrijwel alle grote merken. Enkele uitschieters: BP Express gaf afgelopen december gemiddeld twee cent méér korting op benzine dan in december 2014. Wie de dieselprijzen van Firezone bekijkt in diezelfde maanden komt uit op een verschil van 2,5 cent, terwijl bij Texaco de verschillen zelfs oplopen tot zo’n drie cent.

Tevens steeg het aantal merken dat gemiddeld tien cent of meer korting geeft op een liter diesel. In oktober 2014 waren dat er 7 van de 23. Een jaar later waren daar vijf merken bij gekomen. Hierbij wordt de onbemande AVIA-formule buiten beschouwing gelaten, omdat in het overzicht van oktober 2014 geen onderscheid is gemaakt tussen bemande en onbemande locaties van het tankstationmerk. Ook bij benzine stijgt het aantal merken dat meer dan tien cent pompkorting geeft.

Trend

Volgens Erik de Vries van branchevereniging Nove kan het toegenomen verschil twee dingen betekenen. “Óf de adviesprijs wordt te hoog berekend, óf er wordt steeds meer korting gegeven. Die laatste uitleg lijkt mij het meest waarschijnlijk. Die past namelijk in de trend van de laatste jaren waarin steeds meer tankstations de adviesprijs loslaten.”

Ook noemt hij het feit dat steeds minder stations in handen zijn van de grote oliemaatschappijen. Als voorbeeld noemt De Vries de aankoop van Esso-stations door Vissers Olie. “Je ziet dat dergelijke bedrijven vaker kiezen voor het geven van korting aan de pomp dan grote maatschappijen.”

Literverkoop

“Ook is de literverkoop stelselmatig gedaald. In enkele jaren is meer dan tien procent van de liters verdwenen. Daardoor hebben bemande tankstations bijna geen andere keuze dan met kortingen te werken. Je ziet dat zelfs langs snelwegen steeds vaker de adviesprijzen worden losgelaten.”

De prijsoverzichten maken bij veel formules onderscheid tussen bemande en onbemande vestigingen. Dat de gemiddelde korting van bijvoorbeeld Shell steeds hoger wordt, komt dus niet doordat er meer onbemande Shell’s zijn. Wel zorgt de totale groei van het onbemande segment ervoor dat steeds meer bemande locaties ook genoodzaakt zijn hogere korting te geven.

Betrouwbaarheid

De prijsinformatie is dus afkomstig van Travelcard, dat bijna driehonderdduizend pashouders heeft, en wordt onder meer gebruikt door statistiekbureau CBS. Op basis van de tankgegevens van klanten publiceert het bedrijf maandelijks een overzicht van de gemiddelde prijs per formule. ”Onze passen worden geaccepteerd op meer dan 95 procent van alle tankstations in Nederland”, aldus directeur Jan-Reint Vink. “Daarom geven ze een betrouwbaar beeld van de werkelijkheid.”

“Bij de locaties die onze tankpas niet accepteren, moet je denken aan eenpitters of kleine merken met een paar stations. Wij meten de literprijzen op het moment dat een pas gebruikt wordt en elk station telt even zwaar mee. Ook als het ene station honderd keer wordt gebruikt en de andere één keer. In zo’n geval bepalen we van dat eerste station een gemiddelde.”

Toekomst

Dat veel formules het verscherpte prijsbeleid op korte termijn terugdraaien, lijkt niet waarschijnlijk. Door een prijsbewuste consument, steeds zuinigere auto’s, veel concurrentie, het grenseffect en een structurele toename van het aantal onbemande locaties, die alleen het prijswapen hebben om zich mee te onderscheiden, lijkt de tijd van meer kortingen aan de pomp allerminst voorbij.

Tom van Gurp