Brandstofprijzen blijven voorlopig stijgen, ‘kostprijzen zijn gigantisch’
Wie Euro 95 tankt, zal nauwelijks nog een tankstation tegenkomen waar dat voor minder dan 2 euro per liter kan. De prijzen aan de pomp worden met de dag hoger. Vanuit de branche klinken daarom steeds meer geluiden richting de overheid om deze ontwikkeling een halt toe te roepen.
De oorlog in Oekraïne zorgt ervoor dat de olieprijs nog verder is gestegen, waardoor ook de prijs aan de pomp hoger en hoger wordt. UnitedConsumers meldt voor E10-benzine inmiddels een gemiddelde landelijke adviesprijs van 2,221 euro. Een dag eerder, op donderdag, was dat nog 2,195. Zo’n verhoging van ruim twee cent kwam voor het laatst voor in 2005, toen orkaan Katrina ervoor zorgde dat veel olieplatformen in de Golf van Mexico stil kwamen te liggen.
Wat klanten betalen
Hoewel tankstationhouders ervoor kunnen kiezen om van de adviesprijs af te wijken, blijkt uit transactiegegevens van MultiTankcard dat ook de daadwerkelijke prijs die automobilisten betalen al enkele weken boven de 2 euro zit. Donderdag betaalde klanten gemiddeld genomen over heel Nederland al 2,06 euro per liter. Een bedrag dat naar verwachting de komende dagen alleen maar hoger wordt.
Om die verdere prijsstijgingen voor te zijn, was het donderdag bij verschillende tankstations in het land enorm druk met klanten die de tank nog even snel wilden volgooien. Onder andere bij het Makro-tankstation in Delft stonden automobilisten in de file. Bij het Tango-station op de Goudse Schouw in Alphen aan den Rijn was de benzine zelfs tijdelijk op, schrijft het Leidsch Dagblad.
‘Drukste dag ooit’
Ook bij de ongeveer veertig Sakko-tankstations (archieffoto) van Stephan Mangnus liep het storm. “Ik denk dat donderdag een van de drukste dagen ooit is geweest. Dit heb ik nog nooit meegemaakt. Gemiddeld draaiden we 50 procent meer volume. Links en rechts ontstonden daardoor problemen met de bevoorrading en waren er korte periodes van droogval. Er stonden ook bij ons op veel plaatsen rijen met wachtenden voor de pompen. En vrijdag is het opnieuw druk.” Ook op zijn stations zullen de prijzen blijven stijgen. “De kostprijzen zijn gigantisch en de adviesprijzen gaan zaterdag gemiddeld weer met 2 cent omhoog.”
Opvallend is dat in de data van MultiTankcard donderdag juist een daling te zien is in de brandstofafzet. Ten opzichte van een week eerder was er een afname in liters van 6,1 procent en in transacties van 5,4 procent. Wel moet daarbij gezegd worden dat de mobiliteitpasaanbieder primair zakelijke transacties registreert. Vooral de consumenten lijken dus massaal in te slaan. “Een deel van onze klanten is zzp’er of mkb’er en zou misschien kunnen gaan hamsteren. Voor leaserijders geldt dit waarschijnlijk minder. Wellicht dat ook de voorjaarsvakantie een rol speelt in de cijfers van deze week”, laat het bedrijf weten.
Verlagen prijzen
Om de brandstofprijzen enigszins in te perken, klinkt een steeds luidere roep vanuit de branche om ondernemers tegemoet te komen, zodat klanten niet massaal de grens overgaan om de tank te vullen. De Belangenvereniging Tankstations (BETA) roept de overheid op direct een einde te maken aan het systeem van gestapelde belastingen op brandstof. “De benzineprijs is opgebouwd uit de kale brandstofprijs, opgehoogd met accijnzen en daarbovenop wordt ook nog eens 21 procent BTW geheven. Belasting over belasting is dat dus”, aldus voorzitter Ewout Klok.
“Dit systeem zorgt ervoor dat als de kale brandstofprijs stijgt, de belastingcomponent steeds groter wordt. Voor elke 10 cent verhoging, gaat er inmiddels bijna 6 cent naar Den Haag. Daarmee worden de verschillen aan de pomp met Duitsland en België alleen maar groter en groter”, vervolgt hij. “Van die extra BTW-inkomsten zouden ze prima de accijns wat kunnen verlagen en daarmee de pijn voor de klanten aan de pomp kunnen verminderen”, zegt ook Erik De Vries van de Nederlandse Organisatie Voor de Energiebranche (NOVE).
Terwijl er volgens Klok tijdens de coronaperiode met man en macht gewerkt is aan het overeind houden van ‘onze bedrijven’, lijkt de landelijke politiek volgens hem blind voor het effect van grenstoerisme. Het raakt de hele lokale middenstand, omdat automobilisten er niet alleen tanken, maar er ook hun boodschappen doen. Als transportbedrijven in België tanken, kunnen ze bovendien een deel van de daar betaalde belasting terugkrijgen. Daarmee loont het volgens de BETA voor truckchauffeurs om tot wel honderden kilometers om te rijden. Klok: “Ook dit is idioot, als je bedenkt dat we aan de vooravond staat van een enorme energietransitie. Al dit grensverkeer leidt tot miljoenen nutteloze kilometers per jaar, met bijbehorende extra CO2-uitstoot.”
Olieprijs al hoog
Mede vanwege de huidige situatie in Oekraïne wordt voor een vat Brentolie ruim boven de honderd dollar betaald. Toch was de prijs van olie al hoog. “Deels kwam dit omdat al met verschillende scenario’s rekening was gehouden in Oekraïne, maar de hoge prijs was al eerder ontstaan simpelweg omdat de OPEC de productie van ruwe olie slechts mondjesmaat opvoert, terwijl de vraag juist flink aan het toenemen is omdat de economieën in de staart van de covid-pandemie weer op volle toeren beginnen te draaien”, legt De Vries uit.
De Vries verwacht dat deze situatie daarom ook nog wel even aanhoudt en de prijzen voorlopig niet structureel dalen. “Iets moeilijker te voorspellen is de euro/dollarkoers. Die kan nog wel een rol spelen, al is dat beperkt.” Ook een adviesprijs van drie euro per liter behoort tot de mogelijkheden, hoewel dat volgens de directeur van de NOVE ‘wel heel extreem’ is.
En hoewel er donderdag sprake was van tijdelijke droogval bij verschillende stations, zal de benzine in ons land niet opraken. Wel is de bevoorrading deze dagen een uitdaging, stelt Mangnus. Hij sluit dan ook niet uit dat er plaatselijk opnieuw een station droog komt te vallen, aangezien het bevoorradingsschema in de war wordt geschopt. “Maar je ziet vooral een verschuiving in het volume.” Mensen gaan niet ineens meer rijden, eerder minder omdat het te duur wordt, verwacht De Vries. “Voorraden hebben we voldoende.”
Lees ook:
