De Amerikaanse energiereus Exxon Mobil zag zijn winst halveren in het tweede kwartaal van dit jaar. Vorig jaar werd in april, mei en juni nog ongeveer acht miljard euro winst gemaakt, in dezelfde periode dit jaar kwam de multinational uit op iets minder dan vier miljard euro. Dat bleek vrijdag toen het Esso-moederbedrijf de cijfers over het tweede kwartaal presenteerde. Reden voor de daling was volgens topman Rex Tillerson de aanhoudend lage olieprijs. Ook andere energieconcerns hebben te lijden onder de lage wereldmarktprijs en kondigden aan de uitgaven te reduceren.

Tillerson verwacht dat de olieprijs voorlopig laag blijft en heeft het investeringsprogramma van de Amerikaanse multinational daarom bijgesteld. In het tweede kwartaal werd ongeveer twintig procent minder uitgegeven dan in dezelfde periode een jaar eerder. Gedurende de rest van het jaar vindt ook een reductie van de investeringen plaats.

Chevron

Een andere grote maatschappij, het Amerikaanse Chevron, had nog zwaarder te lijden onder de aanhoudende lage olieprijs. In het tweede kwartaal boekte Chevron nog wel een winst van iets meer dan vijfhonderd miljoen euro. Dat bedrag is echter nog maar tien procent van de winst in dezelfde periode een jaar eerder toen nog zo’n vijf miljard euro onder de streep overbleef.

Ook hier was de aanhoudende lage prijs op de wereldmarkt een belangrijke factor en moesten fikse afschrijvingen worden gedaan op olie- en gasvelden. Het bedrijf is in het verleden gefuseerd met Texaco en was daardoor aanwezig in ons land. Tevens bezaten de Amerikanen olie- en gasvelden op de Noordzee. Inmiddels zijn zowel de energievelden als de Nederlandse Texaco-activiteiten in andere handen.

Olieprijs

Zowel Exxon Mobil als Shell, dat donderdag al met zijn cijfers over het tweede kwartaal kwam, verwachten dat de olieprijs voorlopig laag blijft. Momenteel wordt voor een vat olie iets meer dan vijftig dollar betaald. Dat was een jaar geleden nog ruim honderd dollar.

Reden dat de grote energie-multinationals ervan uitgaan dat de lage prijs aanhoudt, is dat het aanbod waarschijnlijk de komende tijd hoog blijft. Zo besloot een aantal producerende landen, bijvoorbeeld Saudi-Arabië en Irak, door te gaan met het grootschalig aanbieden van olie.

In de toekomst komt daar waarschijnlijk extra olie bij vanuit Iran, nu met dat land een nucleair akkoord is bereikt. Zo blijft het aanbod groter dan de vraag en blijft de prijs laag. Daarmee willen de landen in onder andere het Midden-Oosten de concurrentie het vuur na aan de schenen leggen.

Banen verdwijnen

Door die marktontwikkelingen verdwijnen veel banen. Vorige week maakte Shell al bekend dat het 6.500 arbeidsplaatsen schrapt, waarvan een deel in Nederland. Om hoeveel banen het gaat, is niet bekendgemaakt. Ook bij Chevron, dat zijn winst dus met negentig procent zag dalen, verdwijnen 1.500 banen. Daarnaast heeft de Amerikaanse oliemultinational Conoco Phillips aangegeven door te gaan met het schrappen van arbeidsplaatsen.

Naast het terugbrengen van de uitgaven voor personeel, kijken veel energiereuzen ook naar het snijden in de investeringen. Volgens het onderzoeksbureau Wood Mackenzie is al voor zo’n 180 miljard euro aan grote projecten uitgesteld.

Lees ook: Shell schrapt wereldwijd 6.500 banen