Kennisdeling, bewustwording creëren en ervoor zorgen dat mensen met plezier naar hun werk gaan: de doelstellingen van het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor Tankstations en Wasbedrijven (OOTW) zijn ambitieus. In de in 2018 gestarte campagne ‘Duurzame Inzetbaarheid’ staat het welzijn van de werknemer en -gever centraal. Het was de eerste keer dat de trainingen van de OOTW zich vooral toespitste op persoonlijk vlak en minder op vakinhoudelijke kennis. Een goede beslissing, stellen opleidingsadviseurs Paola Franquinet en Barbara Meeuwsen.

De campagne met de titel ‘Dat geeft energie!’ speelt in op de personeelsproblematiek waarvan sprake is in de carwash- en tankstationbranche. “Duurzame inzetbaarheid slaat namelijk op het welzijn van werknemers en -gevers”, zegt Franquinet. “Deze modules zijn meer persoonsgericht en minder vakinhoudelijk. Het gaat om het vinden van de juiste balans tussen werk en privé, zodat mensen met plezier hun werk kunnen uitoefenen. Je wilt hen energie geven en voorkomen dat de werkdruk te hoog is of erger nog dat ze een burn-out krijgen. De campagne is bedoeld om meer bewustwording te creëren maar bevat ook tientallen modules met onder andere mindfulness-oefeningen en andere ontspanningstips.”

De carwashbranche wordt vaak gezien als een mannenwereld, dus is een wat softere training over werkdruk dan wel op zijn plaats? “Ik heb juist het idee dat er steeds meer vrouwen werkzaam zijn in de carwash-industrie”, zegt Meeuwsen. “Ik ben het eens met het feit dat er vooral mannen in deze branche werkzaam zijn, maar er komen wel steeds meer dames bij. In de tankstationbranche werken voornamelijk vrouwen. Er lijkt langzaamaan een soort verschuiving plaats te vinden in de waswereld. Vrouwen zijn vaak net wat sterker op sociaal vlak en dat kan het verschil maken bij binnenkomst bij een wasgelegenheid. die vriendelijke lach en die oprechte interesse in de bezoeker kan ervoor zorgen dat je klantenbestand stabiel blijft of groeit.”

Softskills

De wat meer persoonlijke opleidingen en trainingen – de zogenaamde softskills – winnen volgens Meeuwsen en Franquinet aan populariteit. “Mensen staan er meer voor open”, weet Franquinet. “De trainingen over de balans tussen werk en privé is eind deze zomer gelanceerd. Er is veel interesse voor. Het is grappig om te zien dat sommige cursisten zich helemaal vastbijten in dit onderwerp en verschillende cursussen met een soortgelijke strekking volgen.”

Om een breed publiek aan te spreken, is ervoor gekozen om webinars en e-learnings aan te bieden. Dit naast inhouse trainingen waarbij een opleider van OOTW een bedrijf bezoekt en daar ter plekke een training verzorgt. “Er wordt veel gebruik gemaakt van deze trainingen, omdat het gemakkelijk is voor werkgever en -nemers. De afzonderlijke trainingen zijn minder populair. Personeel is sowieso schaars, het verloop is hoog en tijdens een training ben je een werknemer een paar uur kwijt. Daarnaast heb je met reistijden en -kosten te maken”, verduidelijkt Meeuwsen.

Beloning

De werkdruk in carwashes en tankstations is hoog. In wasgelegenheden is het werk lichamelijk vaak zwaar. Hoe zorg je ervoor dat deze mensen na een lange werkdag de tijd nemen om een training te volgen? “Door een beloning voor hun inzet uit te loven”, weet Meeuwsen. “Voor elke gevolgde cursus wordt namelijk een bepaald aantal ‘leerpunten’ gekoppeld. Met deze punten kan voor een geschenkbon gespaard worden. Valsspelen zit er niet in. Een cadeaukaart spaar je niet bij elkaar door snel op een aantal knoppen te drukken of keer op keer dezelfde sessie af te ronden. Voor elke online training heeft de cursist slechts een keer recht op leerpunten. Een slim beveiligingssysteem voorkomt valsspelen. Doorzetters en studiebollen worden beloond.”

Een volgende stap om mensen aan het studeren te krijgen, is de ontwikkeling van een serious game rond duurzaamheid. “Een spelelement maakt mensen fanatiek. Dat hebben eerdere ontwikkelde serious games over bijvoorbeeld het verbeteren van verkooptechnieken en het omgaan met agressie uitgewezen”, zegt Franquinet. “Sommige mensen gaan zo op in deze spellen dat ze hun scores willen verbeteren. De games helpen om het bewustzijn rond bepaalde thema’s te vergroten.”

Personeelstekort

Het OOTW ziet zichzelf niet als concurrent van carwash-fabrikanten die ook trainingen verzorgen voor bedrijven. “Vaktechnische informatie over borstels of onderdelen van wasinstallaties geven wij niet. Onze specialiteit is het verzorgen van praktische trainingen over uiteenlopende onderwerpen om je klanten nog beter te kunnen bedienen. Ook cursussen op het gebied van verkooptechnieken, veiligheid en milieuwetgeving behoren tot ons pakket. Technische informatie laten we over aan fabrikanten, waardoor deze trainingen prima naast elkaar kunnen blijven bestaan. Daarnaast kunnen onze trainingen ook online gevolgd worden op de momenten die het onze cursisten het beste uitkomt”, verduidelijkt Meeuwsen.

Het cursusaanbod is erg breed en zoals gezegd bedoeld voor werkgevers en -nemers. “In de tankstation- en carwashbranche is een groot tekort aan personeel. Daarom hebben we ook trainingen ontwikkeld voor werving en selectie. In deze sessies draait het om het belang van goed personeel. Omdat er zo’n tekort is, staan ondernemers soms onvoldoende stil bij de keuze voor nieuwe mensen. Zolang men maar beschikbaar is, is het goed. Medewerkers vertegenwoordigen jouw bedrijf, dus moet je ervoor zorgen dat ze hun werk goed doen en klanten goed ontvangen. In de trainingen wordt stilgestaan waarop je moet letten bij het aannemen van personeel”, zegt Franquinet.

Menselijk leiderschap

Ook leidinggevenden krijgen specifieke tools om hun werk beter te kunnen uitvoeren. “Hoe ga je om met verzuim en hoe stop je pestgedrag op de werkvloer? Dit zijn problemen die in heel Nederland spelen. In de toekomst trekken we de lijn die is ingezet met ‘Duurzame Inzetbaarheid’ verder door. Uit enquêtes onder cursisten bleek dat er meer behoefte was aan ‘menselijk leiderschap’. Dat betekent dat werknemers persoonlijker benaderd willen worden. En geen nummertje willen zijn. Hoe zorg je voor meer betrokkenheid als leidinggevende? Dat is zomaar een thema dat we willen belichten. Ook in 2020 staat er genoeg op de agenda”, besluit Meeuwsen.