In de tankstationbranche heerst een positieve stemming over het naderende einde van de meeste coronamaatregelen. “Het is natuurlijk goed nieuws, je wilt gasten een welkom gevoel geven en niet continu moeten attenderen op de regels”, zegt Johan Hoekstra van HOS Oil, dat drie TotalEnergies-tankstations exploiteert in Friesland.
Dinsdagavond maakte minister Kuipers van Volksgezondheid bekend dat de mondkapjesplicht per 25 februari komt te vervallen. Bovendien hoeft vanaf dat moment niet langer anderhalve meter afstand gehouden te worden in de tankshop. Ook bij Ewout Klok, tankstationondernemer en voorzitter van de Belangenvereniging Tankstations, werd het nieuws met enthousiasme ontvangen. “Dit is natuurlijk fantastisch. Een bijna definitieve stap naar het ‘oude’ normaal.” Jan-Pieter de Wilde van Kuster Energy noemt de versoepelingen ‘bevrijdend’. “Maar ik denk wel dat een aantal klanten mondkapjes zal blijven dragen in openbare ruimtes en de anderhalve meter blijft hanteren.”
Overspannen situaties
Bij Annemarie van Wijk- van Abswoude, eigenaresse van meerdere Peut-Tankstations, zorgde de uitkomst van de persconferentie voor opluchting. “Voor onze medewerkers en klanten is dit een mooi bericht, maar we zijn het meest blij dat medewerkers de mondkapjes niet meer op hoeven. De anderhalve meter is heel lastig achter de balie en in ons kleine magazijn.” Daarnaast merkte ze de afgelopen tijd dat de huidige regels soms problemen veroorzaken. “We hopen dat ook onze klanten weer beter gestemd raken. Het zorgt toch allemaal nog wel eens voor overspannen situaties.”
Bij de zestien tankstations van Dalhuisen in Noord-, Oost- en Midden-Nederland waren die problemen met klanten er niet. “Wij konden de anderhalve meter eigenlijk altijd wel goed vasthouden. Klanten deden dat van nature al wel. Net zoals het dragen van mondkapjes. We hebben daar eigenlijk niet zoveel belemmering in ervaren. Het viel ons op dat klanten echt wel hun eigen verantwoordelijkheid namen. Ook bij de drukke stations. En als het moest, bleven klanten ook wel even buiten wachten.”
Stickers verwijderen
Ondanks de blijdschap die de boventoon voert, noemt Klok het ‘heel jammer’ dat het nog steeds niet mogelijk is om weer volledig naar kantoor te gaan. In plaats daarvan is het nieuwe advies vanaf vrijdag: werk maximaal 50 procent van de tijd op locatie. “Hierdoor blijven we omzet missen. Onze gasten zullen nog niet volop in de auto stappen om naar het werk te gaan. De verwachting is dat dit pas na 15 maart mag. Vooralsnog zullen we het hier mee moeten doen, maar omdat de andere beperkingen zo goed als verdwenen zijn, zal de mindset wel veranderen”, spreekt de ondernemer zijn verwachting uit.
Maar voordat dat zover is, staat vrijdag een klus te wachten: het verwijderen van de borden, stickers en signalisaties die met de coronacrisis te maken hebben. Bij de tankstations van Hos Oil Hoekstra zullen bovendien direct de zitplaatsen weer opengesteld worden. “Zo kunnen de mensen even rustig genieten van een hapje en een drankje. Echter zullen we de desinfectiezuilen laten staan, omdat mensen dat toch wel als prettig ervaren.” Hetzelfde geldt voor de veertien tankstations van de Hanex Hospitality Group. “De anderhalve meter zullen wij nog steeds als advies geven en ook alle desinfectie- en hygiene maatregelen blijven in stand”, aldus operationeel directeur Bram Giliam.
Of bij stations van Dalhuisen naast de bestickering ook direct de spatborden direct de prullenbak ingaan, weet hij nog niet. “Daar heb ik eigenlijk nog niet over nagedacht. Maar uiteindelijk zullen we ze wel weghalen, want je wil toch één op één kunnen communiceren met de klant. Klok laat ze in ieder geval nog even hangen. “Het virus is natuurlijk niet opeens weg omdat we gaan versoepelen.” Om die reden zullen ze ook bij Kuster Energy de boel goed in de gaten blijven houden. “We zullen alert blijven op hygiëne en veiligheid. Alle medewerkers worden daarom nogmaals getraind op het gebied van HCCP en BHV”, vertelt De Wilde.
Personeelstekorten door quarantaine
Dinsdagavond maakte Kuipers nog een belangrijke versoepeling bekend: de duur van de quarantaine wordt per 18 februari ingekort van zeven naar vijf dagen. Een beslissing waardoor het mogelijk makkelijker wordt om de roosters te vullen. “Dat is zeker een lastig punt”, zegt Hoekstra. “We hebben bijna elke collega al thuis gehad met covid en soms tot vier tegelijk. Dan is het een hele uitdaging om alles door te laten gaan. Met de versoepeling van de quarantaineregels scheelt dat enorm.”
Bij de ongeveer dertig eigen tankstations van Kuster Energy is volgens De Wilde geen sprake van grote uitval van personeel meer. Ook Van Wijk ervaart op dit moment geen ‘roosterstress’. Maar hoe anders is dat bij Dalhuisen. “Wat we nu zien is dat medewerkers vanwege de regels vaak thuis moeten blijven. Daar hebben we wel last van. Vakanties kan je goed structureel plannen, maar bij coronabesmettingen krijg je het bericht ‘ik ben positief getest, dus ik moet thuisblijven’. Kantoorpersoneel kan nog thuiswerken, maar tankstationmedewerkers en chauffeurs moeten er gewoon fysiek zijn. Met deze versoepeling wordt het makkelijker en zijn we in ieder geval van de quarantainedruk af, maar de coronabesmettingen blijven natuurlijk.” Bij de locaties van Hanex is het personeelstekort zelfs ‘extreem’. “Met name de lange thuisquarantaine weerhoudt het herstarten van medewerkers, ondanks de minimale klachten die ze hebben.”
Hoewel het verkorten van de quarantaine mogelijk problemen scheelt, heeft Klok wel zijn twijfels of het de achterliggende oorzaak is van de personeelstekorten. Volgens hem zorgt de quarantaine er hooguit voor dat iemand tijdelijk arbeidsongeschikt is, maar personeelstekorten speelden daarvoor ook al. Momenteel is het probleem zelfs zo groot, dat het volgens hem kan uitmonden in een nieuwe crisis. “Zelf hebben we als branche de lonen aangepast in onze nieuwe afgesloten cao. We hebben de afgelopen twee jaar ook veel last gehad van de personeelsvraag bij de GGD. Veel mensen uit ‘onze’ doelgroep werden (met overheidsgeld) boven proportioneel betaald met allerlei (weekend)toeslagen.”
Lessen van de crisis
Toch heeft de crisis ook veel positiefs gebracht en de branche nieuwe lessen geleerd. Voor Hoekstra is de belangrijkste les om direct in te spelen op de kansen die een crisis biedt. “Een voorbeeld hiervan is dat we in maart 2020 gelijk alle pakketdiensten hebben uitgebreid in de shop zodat de medewerkers overdag toch mensen konden helpen, want tankende klanten waren er bijna niet, en uit de pakketklanten zijn ook weer nieuwe klanten ontstaan.”
Voor Klok is tijdens de afgelopen twee jaar vast komen te staan dat een goede belangenvereniging achter je van enorm belang is. Vooral omdat deze organisaties de constructieve gesprekken voerden met de betrokken ministeries. “Dat heeft ons heel veel gebracht en heeft er onder andere voor gezorgd dat we als essentiële bedrijven werden aangemerkt. Het gaf ons de kans onze horeca-faciliteiten volop in te zetten, wat resulteerde in afhaal- en bezorgdiensten. En daardoor uiteraard andere verdienmodellen.”
Tot slot is nóg duidelijker geworden hoe groot het belang van goed personeel is. Alleen met een juiste groep mensen en door te werken als team kom je door de pandemie heen, zegt de voorzitter van de BETA. Ook voor Van Wijk en Dalhuisen werd dat nog eens duidelijk. Van Wijk: “We hebben een super leuk en fijn team.” Hetzelfde geldt voor Dalhuisen. “We hebben een mooie poel van gemotiveerde mensen. Iedereen was flexibel in het opvangen van diensten van anderen. Als je mensen betrekt bij de uitdagingen, zie je dat terug. Dan zet iedereen de schouders eronder. Daar krijg je een warm gevoel van.”
Lees ook:
