Het aantal werkgevers en werknemers dat actief is in de tankstationbranche in Nederland is sinds 2011 dramatisch afgenomen. Schaalvergroting, de groei van het aantal onbemande tankstations en een ten opzichte van andere branches minder aantrekkelijke CAO gelden als de voornaamste oorzaken.
Dit blijkt uit de jongste cijfers van het Sociaal Fonds Tankstations en Wasbedrijven (SFTW), gepubliceerd in het door brancheorganisatie BOVAG uitgegeven rapport āTankstations in Cijfers 2023ā. Volgens het rapport waren er in 2010 987 werkgevers actief in de tankstationbranche. Vanaf 2010 is er zonder uitzondering jaar na jaar sprake van een daling tot aan 2022 toen er nog 549 werkgevers werkten in de Nederlandse tankstations. Hieruit komt een afname naar voren van ruim 44 procent in twaalf jaar tijd. Wat betreft het aantal werknemers in de Nederlandse tankstationbranche is de afname eveneens fors, al is die niet zo drastisch als die van de werkgevers. Zo liep het aantal werknemers van 15.491 in 2011 terug naar 13.809 in 2022; oftewel een terugloop van bijna 11 procent.
Neerwaartse trend
Aan de jaarlijkse daling van het aantal werkgevers en werknemers liggen verschillende oorzaken ten grondslag. Volgens BOVAG is er in de branche sprake van een duidelijke neerwaartse trend in het aantal bedrijven. De schaalvergroting en verclustering van āvul- en servicestationsā is volgens de laatste cijfers zeer goed zichtbaar. Tegelijkertijd is in Nederland in het laatste decennium het aantal onbemande tankstations fors toegenomen. Waren dat er in 2003 nog 575, nu zijn het er 2331; een groei van liefst 305 procent. Het aantal bemande tankstations nam in dezelfde periode met ruim 50 procent af van 3661 in 2003 naar 1800 nu.
Geen uitzondering
De tankstationbranche is geen uitzondering ten opzichte van vele andere branche die eveneens kampen met een groeiend tekort aan personeel. Niet alleen het vinden van personeel is een uitdaging, ook het behouden van mensen gaat moeizamer dan voorheen, aldus BOVAG. Zo is het soort vacatures wezenlijk anders dan tien jaar geleden; de medewerker van nu moet meer vaardigheden hebben op het gebied van gastvrijheid en is meer te typeren als gastheer- of gastvrouw dan als een traditionele pompbediende. Andere reden is dat de tankstationbranche moet concurreren met de detailhandel en de horeca waar de tekorten eveneens groot zijn. De coronacrisis heeft helemaal een slagveld aangericht: veel werknemers zochten naar een baan met meer toekomst en zekerheid Ć©n met een hoger loon.
Jongeren
Met name jong personeel in de leeftijd tussen 18 en 30 jaar blijkt voor de tankstations moeilijk aan te trekken, terwijl juist die instroom belangrijk is om interessant te blijven in de toekomst. De beperkte mogelijkheden tot persoonlijke groei dragen in deze leeftijdscategorie bij aan de lage interesse om in de branche aan de slag te gaan en er te blijven werken. Doorgroeimogelijkheden, het bieden van opleidingen, een prettige werksfeer en een goede CAO met prima verdiensten kunnen volgens de brancheorganisaties een aantrekkelijk imago van de branche opleveren en ervoor zorgen dat de afname van het aantal werkgevers en werknemers langzaam maar zeker tot staan wordt gebracht.
Lees meer: