De landelijke overheid is maandag de NIX18-campagne gestart. Met de voorlichtingscampagne wil de overheid het roken en drinken onder jongeren beneden de achttien jaar ontmoedigen. Met ingang van volgend jaar verandert namelijk de wettelijk toegestane leeftijd voor alcohol- en tabaksverkoop. Pomphouders mogen dan geen tabak meer verkopen aan jongeren beneden de achttien jaar. Die leeftijdsgrens ligt nu nog bij zestien. Voor tankstationondernemers komt later dit jaar voorlichtingsmateriaal beschikbaar voor in de eigen shop.
De campagne is vooral gericht op het veranderen van de sociale norm. Het moet normaal worden in Nederland dat jongeren voor hun achttiende niet roken en drinken, vindt het ministerie van Volksgezondheid. De actie bestaat uit onder meer enkele tv-spotjes en een website. Daarop staan uitspraken van veel BN’ers, zoals voetbaltrainer Ronald Koeman en rapper Rotjoch, over het belang van niet roken en drinken voor je achttiende. De voorlichtingscampagne loopt enkele jaren door. Dit omdat staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) verwacht dat de gewenste gedragsverandering dan pas een feit is.
Verkopers
Later dit jaar komt informatiemateriaal beschikbaar voor verkopers van tabak. Daarmee kunnen pomphouders in hun eigen tankstation jongeren van zestien of zeventien jaar erop wijzen dat ze geen tabak mogen kopen. Op de website Naar18jaar wordt hiervoor een webshop ingericht.
Omdat de verhoging van de verkoopleeftijd pas recentelijk door de Eerste en Tweede Kamer is goedgekeurd, is de webshop nog niet klaar. Ondernemers kunnen zich ook richten tot de brancheverenigingen. Daarmee maakt het ministerie afspraken over beschikbaarheid van informatiemateriaal.
Boete
Voor jongeren beneden de achttien wordt het verboden om alcohol bij zich te hebben. Bij overtreding krijgen ze een boete van 45 euro. Brancheverenigingen hadden graag gezien dat dat verbod ook zou gelden voor tabak. Een jongere is nu niet strafbaar als hij tabak koopt of bij zich draagt. Dat blijft zo in 2014.
De vrees bestaat dat jongeren daardoor eindeloos blijven proberen tabak te kopen. En als ze daarin slagen, is de verkoper strafbaar. Niet de koper. De overheid heeft echter geen plannen om de wet op korte termijn aan te passen en tabaksbezit gelijk te trekken met alcoholbezit.
Risico
“Alcohol kan voor problemen zorgen wat betreft openbare orde”, legt woordvoerder Ruben van Dorssen van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport uit. “Dat risico loop je bij tabak veel minder.” De overheid verwacht dat alleen een verkoopverbod afdoende is.
Tom van Gurp
Bekijk hier twee spotjes van de NIX18-campagne:
Lees ook: Verkoopleeftijd tabak definitief naar 18 jaar