Klanten die bijvoorbeeld een bak koffie of een maaltijd in de tankshop kopen om mee te nemen, moeten per 1 juli 2023 betalen voor de wegwerpbekers en -maaltijdverpakkingen. Dat bedrag komt bovenop de prijs voor de koffie of de maaltijd zelf. Ondernemers mogen zelf bepalen hoeveel ze per plastic artikel vragen. Dat schrijft staatssecretaris Vivianne Heijnen (Milieu) dinsdag in een brief aan de Tweede Kamer.
Er komt onder andere in de tankshops per juli 2023 een verbod op het gratis verstrekken van plastic wegwerpbekers en -voedselverpakkingen voor eenmalig gebruik. Het extra bedrag moet straks ook betaald worden voor de op het oog papieren bekers waaruit bijvoorbeeld veel koffie to go wordt gedronken, omdat daar ook een laagje plastic in zit. De volledig papieren en andere plasticvrije wegwerpverpakkingen blijven wel toegestaan.
Herbruikbaar materiaal
In plaats van de wegwerpartikelen wordt hergebruik gestimuleerd, staat in de brief. Ondernemers moeten daarom vanaf volgend jaar herbruikbare alternatieven aanbieden voor maaltijden en dranken die ter plekke worden bereid om vervolgens mee te nemen. Op die manier hoopt het ministerie milieuvervuiling tegen te gaan. “De maatregelen hebben als doel de enorme aantallen plastic producten die na eenmalig gebruik worden weggegooid te verminderen.”
In de nieuwe regels wordt overigens wel een onderscheid gemaakt tussen consumptie ter plaatse en consumptie onderweg (afhaal en bezorging). Bij consumptie ter plaatse wordt herbruikbaar servies namelijk pas vanaf 2024 het uitgangspunt, zoals afwasbare mokken, borden en bestek. Wanneer het echt nodig is, kunnen bedrijven er volgens de staatssecretaris wel voor kiezen bepaalde plastic wegwerpbekers en -maaltijdverpakkingen te blijven gebruiken, maar alleen als ze 75 tot 90 procent hiervan weer inzamelen voor hoogwaardige recycling. Dat kan bijvoorbeeld door gescheiden inzameling met een retoursysteem, zodat van de grondstoffen weer nieuwe bekers en bakjes gemaakt kunnen worden.
Zwerfafval tegengaan
“Elke dag gooien we alleen al in Nederland 19 miljoen plastic bekers en voedselverpakkingen weg, na eenmalig gebruik. Daar moeten we toekomstige generaties niet mee blijven opzadelen”, zegt Heijnen. “Er is een ommezwaai nodig van wegwerp naar hergebruik. Veel ondernemers zijn hier al goed mee bezig. Zo voorkomen we plastic soep, gaan we zorgvuldiger om met grondstoffen en laten we een schonere wereld achter.”
De maatregelen komen voort uit de Europese Single-Use Plastics richtlijn. In alle Europese lidstaten zijn sinds 3 juli 2021 door deze richtlijn maatregelen genomen om impact op het milieu van de tien meest gevonden plastic wegwerpproducten op stranden te verminderen. Daarbij gaat het om een verbod op onder andere rietjes, plastic bestek en plastic roerstaafjes. Daarnaast is het sinds 2017 verboden om plastic tasjes gratis te verstrekken.
Lees ook: