Volgens Ewout Klok en belangenvereniging BETA is het alcoholverbod voor tankstations in strijd met het Europees verdrag voor de rechten van de mens, het EVRM. Bovendien is er nooit wetenschappelijk aangetoond dat dit verbod de verkeersveiligheid bevordert, terwijl dit juist het doel was. Dat was hun betoog tijdens de rechtszaak van Klok over de alcoholverkoop, dat vrijdag diende. De uitspraak wordt op 4 juli 2013 verwacht.
Tot 1 november 2000 waren tankstations vrij om gedurende gewone winkeltijden alcohol te verkopen, behalve tankstations langs rijkswegen en andere langer dan normaal geopende tankstations (slechts circa 6%). BETA heeft bij de invoering van het verbod destijds flink geprotesteerd, maar hiervoor was geen politiek draagvlak.
Harde cijfers
“Recent heeft de minister ook toegegeven dat het verbod niet steunt op harde cijfers”, licht jurist Lisanne Henneveld van BETA toe. “Maar het verbod is ingevoerd met het oog op de beeldvorming omtrent alcohol en verkeer en dat alcoholverkoop bij pompshops ‘psychologisch’ gezien een zeer onwenselijke combinatie vormt. BETA begrijpt niet waarom datzelfde niet het geval is bij wegrestaurants en supermarkten gelegen langs de openbare weg, waar wel alcohol verkocht en zelfs geschonken mag worden.”
Tankstationondernemers verkeren in een nadeliger positie ten opzichte van bijvoorbeeld supermarkten aan de openbare weg waar wel alcoholverkoop aan automobilisten is toegestaan, in het bijzonder bij supermarkten welke tevens een tankstation exploiteren.
Grensstations
Ook elektrische oplaadpunten mogen alcohol verkopen omdat ze niet onder het verkoopverbod van de Drank en Horecawet vallen. Dit concurrentienadeel geldt een te meer bij grensstations ten opzichte van hun buitenlandse tankstations, die wel alcohol mogen verkopen en waarbij het assortiment dus groter is. Vrijheid van keuze van automobilisten wordt beperkt in hun keuze voor ‘snelle’ boodschap.
Henneveld: “De vrijheid van keuze van de automobilist wordt beperkt en tankstationondernemers ondervinden hier de nadelige financiële consequenties van vanwege een concurrentienadeel ten opzichte van supermarkten en tankstations over de grens.”
Drank en Horecawet
Het alcoholverbod voor tankstations is volgens haar in strijd met het Europees verdrag voor de rechten van de mens, het EVRM. “Er is ook geen doel dat de inbreuk op dit beginsel kan rechtvaardigen en het verbod is ook niet geschikt en niet proportioneel voor het beoogde doel. Daarom dient dit verbod uit de Drank en Horecawet buiten toepassing gelaten te worden.”
Mocht Klok deze zaak verliezen, dan is vooral de motivering van de rechter erg balangrijk, zegt Henneveld. “De volgende stap is dan eventueel het Europees Hof. Want volgens ons is dit nationale verbod in strijd met het EVRM. En Europees recht gaat boven Nederlands recht. Maar voorlopig wachten we eerst deze beslissing af.”
Bart Pals