Tijdens de Tweede Kamerverkiezingen op woensdag 17 maart is mobiliteit een belangrijk thema. De politieke partijen hebben het in hun verkiezingsprogramma’s vaak over een schonere toekomst, maar welke rol is daarin weggelegd voor tankstations? En biedt een nieuwe samenstelling in de Tweede Kamer ook kansen voor de branche? De standpunten van de partijen zijn wisselend, maar komen ook vaak overeen.
Het komt in bijna elk verkiezingsprogramma terug: een duurzamere wereld. Volgens het Klimaatakkoord mogen vanaf 2030 alleen nog maar emissieneutrale auto’s verkocht worden. ‘’We zorgen dat dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren. D66 zorgt ervoor dat het gebruik van alle niet-emissievrije voertuigen snel wordt teruggebracht. Elektrische auto’s moeten voor particulieren aantrekkelijker worden, bijvoorbeeld door een tijdelijke aankoopsubsidie of garanties op de batterijen van tweedehands auto’s’’, schrijft de partij. De ChristenUnie gaat daarin mee en zegt ‘serieus werk te maken’ van een emissieloos vooruitzicht in 2030.
De PvdA gaat zelfs nog een stapje verder en verkort het vooruitzicht met vijf jaar. Volgens de partij van Lilianne Ploumen moet de Europese norm voor auto’s aangescherpt worden. ‘’In 2025 worden alleen nog emissieloze nieuwe personenauto’s, motoren, bromfietsen en scooters verkocht. Verduurzaming van mobiliteit is cruciaal in de energietransitie en normering is hiervoor het beste middel.’’
Maatschappelijk nut
‘De kans van je leven’, zo noemt de Partij voor de Dieren de verkiezingen op 17 maart. ‘’Nooit eerder stonden zoveel seinen op groen om het fossiele denken definitief naar de geschiedenis te verwijzen. Maak van deze crisis een keerpunt en geef jongeren, onze kinderen en kleinkinderen een duurzame toekomst.’’
Volgens BIJ1 moet de prijs van producten met minder ‘maatschappelijk nut’ omhoog. Daaronder schaart de partij ook de benzineauto’s, die niet in de verduurzaming passen. Deze moeten volgens de partij dan ook duurder worden. Een belangrijke randvoorwaarde voor mobiliteit is volgens de SGP dat de leefomgeving beschermd wordt tegen schadelijke emissies. Voor de PVV is het vooral belangrijk dat mobiliteit beschikbaar en betaalbaar blijft. Ook autorijden moet financieel mogelijk blijven. Wat dat precies inhoudt, laat de partij van Geert Wilders in het midden.
Fossiele reclame
Verbied reclame voor producten en diensten die klimaatschade veroorzaken, roept GroenLinks. Net zoals dat eerder werd gedaan met het reclameverbod op tabak. ‘’Energiebedrijven mogen geen reclame maken voor fossiele energie. Zolang de hoofdactiviteit van energiebedrijven fossiel is, is voor hen ook alle andere reclame verboden.’’
De partij kan in dit standpunt rekenen op de steun van de Partij voor de Dieren. Die partij stelt namelijk dat fossiele diensten en producten, zoals benzineauto’s, de klimaatproblemen verergeren. ‘’Er komt een waarschuwing op verkooppunten van fossiele brandstof, vliegreizen en voertuigen met een fossiele brandstofmotor’’, aldus de partij in het verkiezingsprogramma. Volgens de SP mogen fossiele bedrijven helemaal geen subsidies meer ontvangen. De twintig multinationals in de fossiele brandstoffen zijn volgens de partij namelijk verantwoordelijk voor een derde van de uitstoot van broeikasgassen wereldwijd. En dat moet volgens de politieke partij anders.
Deelmobiliteit
Bijna alle deelnemende partijen zijn het erover eens: het openbaar vervoer moet goedkoper en toegankelijker worden en deelmobiliteit moet een veel grotere rol gaan vervullen in de toekomst. Dit doel moet volgens het CDA bereikt worden door het bouwen van ‘hubs’, waar verschillende vervoersvormen samenkomen en reizigers eenvoudig kunnen overstappen naar een (deel)auto, (deel)fiets, trein of metro. De partij meent dat dit bijdraagt aan betere verbindingen tussen de steden en de regio’s.
‘’Op zulke mobiliteitshubs komen mensen samen en vinden ze hun eigen weg naar hun bestemming. Met de elektrische fiets en deelauto’s is de keuze tussen vervoersmiddelen enorm toegenomen. D66 zet in op aantrekkelijke overstappunten waar al deze mogelijkheden samenkomen. We stimuleren deelauto’s en investeren in mobiliteitshubs.’’ Ook JA21 kan zich vinden in de combinatie van transportmiddelen en gebruikt daarbij de term multimodaliteit. Zie de verschillende vervoersmiddelen niet langer als concurrenten, stelt de partij. De ChristenUnie sluit zich hierbij aan, net als de D66, die vindt dat we anders en slimmer naar de modaliteiten van vervoer moeten kijken. ”Alleen zo kunnen we op een duurzame en verantwoorde manier onze bestemming bereiken.”
Omdat auto’s volgens de PvdA negentig procent van de tijd stilstaan, stimuleert de partij het delen van auto’s. ‘’We stimuleren het gebruik van zero-emissie deelauto’s. Daarmee verkleinen we de behoefte aan parkeerruimte en versnellen we de verduurzaming van het wagenpark. Het Rijk maakt afspraken met gemeenten over lagere parkeernormen en over mobiliteitshubs in de wijk bij nieuwe woningbouwopgaven’’, voegt de ChristenUnie in haar programma toe.
De toekomst zit in vormen van duurzame deelmobiliteit, stelt ook DENK. De ‘autopartij van Nederland’ wil werk maken van het stimuleren daarvan. Bijvoorbeeld door het autogebruik te verminderen en meer te investeren in deelmobiliteit door auto’s en scooters te delen.
Laadinfrastructuur
In de verkiezingsprogramma’s worden veel woorden besteed aan elektrisch rijden. De partij van Thierry Baudet zegt dat de subsidies op elektrische auto’s afgeschaft moeten worden. Daarin kan Forum voor Democratie op weinig steun rekenen. Zo rijdt volgens de Partij voor de Dieren in 2030 vrijwel elke nieuwe bestel- en vrachtauto elektrisch. De PvdA wil dat elektrisch rijden voor iedereen toegankelijk en betaalbaar wordt. ‘’Dat kan door een combinatie van investeringen en verbreding van fiscale regelingen. Zo wordt elektrisch rijden voor iedereen bereikbaar en niet alleen voor de hogere inkomens.’’
De ChristenUnie wil naar eigen zeggen investeren in een robuust elektriciteitsnetwerk en slimme laadinfrastructuur. ‘’Om het energienetwerk minder te belasten en zonne- en windenergie optimaal te benutten, wordt het mogelijk dat laadpalen de snelheid van het laden op slimme wijze beïnvloeden. Auto-accu’s kunnen via slimme laadpalen bij een piekvraag ook energie terug leveren. In 2022 worden standaarden hiervoor wettelijk vastgelegd.’’
Hier sluit de SGP zich bij aan. ‘’Slim laden van elektrische auto’s, afgestemd op de duurzame stroomproductie, moet gestimuleerd worden door de juiste prikkels in de stroom- en capaciteitstarieven van laadpalen en in de stimuleringsregeling voor zonnepanelen. Daarvoor zijn goede spelregels en afspraken tussen netbeheerders, gemeenten en marktpartijen noodzakelijk.’’ Ook D66 belooft investeringen in (slimme) laadpalen. Daarnaast wil de partij ‘duidelijke borden langs de snelweg om je naar laadstations te wijzen’. ‘’voor een transparant systeem aan de paal, zodat het opladen van je auto even makkelijk is als je mobieltje. Vooraf moet duidelijk zijn hoeveel je betaalt.’’
Waterstof
Tot slot is een belangrijk thema in de verkiezingen het rijden op waterstof. ‘’We stimuleren de productie van groene waterstof (eventueel gekoppeld aan wind op zee), met het oog op vrachtvervoer, inclusief zwaar wegtransport. Voor 2025 worden afspraken gemaakt over de aanleg van 35 ‘heavy duty’ waterstoftankstations langs snelwegen’’, aldus de ChristenUnie. Volgens GroenLinks moet Nederland zelfs koploper worden in groene waterstof. Vooral voor lang en zwaar transport moet waterstof de brandstof van de toekomst worden. ‘’We investeren in kennis, innovatie en infrastructuur en stimuleren bedrijven te elektrificeren en over te stappen van fossiel naar groene waterstof.’’
Als het aan de Partij voor de Dieren ligt, rijdt in 2030 honderd procent van het vervoer op duurzame energie. Een klein deel daarvan zal zich verplaatsen door middel van waterstof. Net als GroenLinks, denkt de partij dat dit vooral zwaar wegverkeer zal zijn. De VVD wil juist dat het goederenvervoer zich vooral verplaatst van de weg naar het spoor. De SGP gaat nog een klein stukje verder: ‘‘Het Rijk faciliteert de aanleg van waterstof-tankstations.’’
Welke partij er op 17 maart ook als winnaar uit de bus komt, de tankstationbranche zal volgens de meerderheid van de politiek partijen veranderingen doormaken. Volgens het grootse deel van de partijen wordt duurzaam en elektrisch rijden nog belangrijker dan het al is. Hoewel biobrandstoffen in de verkiezingsprogramma’s niet benoemd worden, zijn de ambities op het gebied van laadpalen en waterstof groot. Maar wellicht de grootste ontwikkelingen zullen volgens de partijen plaatsvinden op het gebied van mobiliteitshubs en deelvervoer. Een rol die tankstations in de toekomst mogelijk kunnen vervullen.
Lees ook: