BP opende dinsdag zijn eerste AH-tankshop bij station De Vink aan de A20. In de shop is het BP-merk vrijwel volledig verdwenen, is tabak gedeeltelijk uit het zicht gelegd, zijn twee zelfscankassa’s geplaatst en is het assortiment vooral gericht op directe consumptie en op de avondmaaltijd. Het gaat niet om een shop-in-shop, maar om een volwaardige AH to go, ter vervanging van het gebruikelijke BP-shopconcept Wild Bean Cafe. De komende weken worden nog vijf vestigingen geopend. Het betreft een pilot, waarbij exclusiviteit is bedongen voor beide partijen.

Bij binnenkomst is het voor bezoekers meteen duidelijk zijn dat ze een Albert Heijn-winkel binnenlopen. Het bekende wit en lichtblauw van de supermarktketen komt op veel plekken terug, terwijl het groen van BP uitsluitend te zien is in de buurt van de kassa, waar nog steeds sprake is van de standaard kassakooi. Het voorterrein heeft uiteraard nog wel de reguliere BP-uitstraling, al wordt op diverse manieren duidelijk gemaakt dat er een AH-shop is (zie foto’s onderaan dit artikel).

‘Food for now’

Het uit dertienhonderd producten bestaande assortiment is een combinatie van populaire AH to go-producten met daaraan toegevoegd de succesnummers van BP-shops, bijvoorbeeld de kroket en de gehaktbal. De focus ligt op ‘food for now’, met een prominent aanwezige bakery.

Daar worden bakkerijproducten, zoals appelflappen, koude belegde broodjes en croissants afgewisseld met warme producten, zoals tosti’s en hamburgers, die ter plekke worden afgebakken in de oven. “We willen ook mikken op de avondmaaltijd”, meldt Ruben Beens, retailverantwoordelijke bij BP. “Voor tankstations is dat niet gemakkelijk, maar we zien duidelijk dat daar een markt voor is.”

Marks & Spencer

Drie jaar geleden startte BP een soortgelijke samenwerking, destijds met de Britse foodformule Marks & Spencer. Na twee jaar proberen werd de stekker uit het project gehaald wegens tegenvallende resultaten. Verschil met destijds is dat nu wordt samengewerkt met een in Nederland veel bekender merk. Tevens wordt niet supermarkt-assortiment geïntegreerd in een BP-tankshop, maar wordt tankstation-assortiment geïntegreerd in een AH to go. De formule van de supermarktketen vormt dus de basis.

Typische tankstationproducten die in de vernieuwde vestiging te verkrijgen zijn, naast de eerdergenoemde gehaktbal en kroket, zijn onder meer autobenodigdheden die een plek hebben gekregen achter de kassamedewerkers, naast de tabak. Het volledig achterwege laten van dit segment was geen optie. De vraag van de tankende klant naar bijvoorbeeld geurverfrissers of motorolie is simpelweg te groot.

“Bij de test met Marks & Spencer hebben we geleerd dat er bij tankstations ook een markt is voor ‘food for later’”, licht Beens toe. Daarom is behoorlijk wat schapruimte vrijgemaakt voor non-food boodschappen en kunnen klanten bijvoorbeeld voorverpakte pannenkoeken en vleeswaren, of voorgesneden broccoli krijgen. Het prijsniveau in Nieuwerkerk is iets hoger dan bij reguliere AH to go-winkels. “Maar voor tankstationbegrippen zijn we concurrerend geprijsd”, zegt Beens.

Tabak uit het zicht

Albert Heijn heeft in een aantal supermarkten de tabak uit het zicht gelegd, maar de grootgrutter en BP vonden dat voor de tankshop in Nieuwerkerk aan den IJssel voorlopig een stap te ver. Daarom is de tabak slechts gedeeltelijk aan het zicht onttrokken. De sigaretten, sigaren en shag liggen op de gebruikelijke plek achter de medewerker, maar er zijn schuifdeuren geplaatst, zodat delen van het tabakschap kunnen worden afgedekt.

Beide bedrijven willen op deze manier leren hoe de klanten reageren op sigaretten en shag die niet meer geheel in het zicht liggen. Vanuit de markt zijn geluiden te horen dat de verkoop daalt als deze vorm van tabaksverkoop wordt toegepast, wat er waarschijnlijk aan bijdraagt dat BP en AH er nu voorzichtig aan proeven. De locatie in Nieuwerkerk is de enige waar met deze verkoopmethode wordt gewerkt. Bij de overige vijf stations die deel uitmaken van de proef, ligt tabak in het zicht.

Convenant

Met dit experiment wil BP ook voorsorteren op eventuele besluitvorming in Den Haag omtrent tabaksverkoop. Er gaan in de politiek stemmen op voor een beperking van het aantal verkoopkanalen, voor neutrale verpakkingen (plain packaging) of voor een displayverbod.

Momenteel werkt de tankstationbranche aan een convenant omtrent zo’n displayban, waarover supermarkten in het recente verleden al afspraken maakten met de politiek. Hoe dit convenant voor de tankstationbranche er precies uit gaat zien, is nog niet duidelijk. De verschillende betrokken partijen overleggen hier momenteel nog over.

Betalen zonder personeel

Het tankstation aan de A20 is één van de eerste tankshops, zo niet dé eerste, met zelfscankassa’s. Daar kunnen klanten hun producten afrekenen zonder tussenkomst van een medewerker. Het gaat hierbij uitsluitend om shopproducten. Brandstof betalen is nog niet mogelijk, al sluiten de betrokken bedrijven niet uit dat dat in de toekomst verandert.

In Nieuwerkerk is sprake van een pilot. Over twee weken gaat de volgende AH-tankshop open, waarna in de vier volgende weken telkens een nieuwe vestiging wordt geopend, zodat de teller medio oktober op zes staat. De samenwerking krijgt ongeveer een jaar de tijd om zich te bewijzen, waarna wordt bekeken of de pilot wordt uitgebreid, al dan niet naar dealerstations.

De zes vestigingen die deel uitmaken van de proef zijn zonder uitzondering eigen locaties, waar klanten gewoon Freebees kunnen sparen, ook bij aankoop van AH-producten. BP en Albert Heijn werken volgens een constructie waarbij de oliemaatschappij fungeert als franchiser van de supermarktketen en het personeel in dienst is van het Britse bedrijf.

Flexibiliteit

Tijdens de pilot willen beide bedrijven de ontwikkelingen nauwgezet volgen. Er is dan ook sprake van een dynamisch assortiment, dat continu zal worden ververst. Bij de reguliere AH to go’s wordt elke vier weken bekeken of het assortiment aanpassing behoeft. Bij de dinsdag geopende tankshop wordt een soortgelijke termijn aangehouden.

Die flexibiliteit en dat vermogen om in te spelen op veranderende trends in de markt is een belangrijke reden voor BP om de krachten met Albert Heijn te willen bundelen. Het initiatief tot samenwerking kwam namelijk van de oliemaatschappij, die in juli 2015 het eerste telefoontje richting Albert Heijn pleegde. Veertien maanden later heeft de eerste vestiging zijn deuren geopend.

Andere stations

De komende weken worden tankshops geopend op de volgende vijf locaties:

• BP Coentunnel, langs de A8 bij Oostzaan (opening 19 september)
• BP Ypenburg, Laan van Hoornwijck, Rijswijk (opening 26 september)
• BP Nieuwe Hemweg, Nieuwe Hemweg, Amsterdam (opening 3 oktober)
• BP De Kroon, langs de A27 bij Nieuwegein (opening 10 oktober)
• BP Koerhuis, Zutphenseweg, Deventer (opening 17 oktober)

Deze tankstations worden twee weken voorafgaand aan de openingsdatum gesloten om de benodigde werkzaamheden uit te voeren. Klanten worden hierover op de stations geïnformeerd.

Bekijk hieronder enkele foto’s van het vernieuwde tankstation in Nieuwerkerk aan den IJssel: